შესავალი
შექსპირის ნაწარმოებების ციტირება MLA სტილში ხშირად თავსატეხს უჩენს სტუდენტებს. ლიტერატურული ნაშრომის, ესეს თუ რეფერატის წერისას, სწორი ციტირება ისეთივე მნიშვნელოვანია, როგორც თავად შინაარსი. როდესაც შექსპირის ნაწარმოების ციტირებას ვახდენთ, განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მივაქციოთ მოქმედებების, სცენებისა და სტრიქონების მითითებას, რაც MLA-ის სტილში ციტირების განმასხვავებელი თავისებურებაა.
სწორი ციტირება არა მხოლოდ პლაგიატს გვარიდებს თავიდან, არამედ ნაშრომს აკადემიურ ღირებულებას სძენს. თანამედროვე აკადემიურ გარემოში, სადაც პროფესორები სულ უფრო მკაცრად აფასებენ სტუდენტების ნაშრომებს, უმნიშვნელო შეცდომამაც კი შეიძლება ქულების მნიშვნელოვანი დაკარგვა გამოიწვიოს.
ამ სტატიაში თავი მოვუყარეთ ყველაფერს, რაც უნდა იცოდეთ შექსპირის ნაწარმოებების MLA სტანდარტით ციტირების შესახებ. გაგიზიარებთ პრაქტიკულ მაგალითებს, მნიშვნელოვან წესებსა და რჩევებს, რომლებიც დაგეხმარებათ თქვენი აკადემიური ნაშრომის სრულყოფაში.
მოგვწერე!შექსპირის ციტირების ზოგადი წესები MLA სტილში
შექსპირის ნაწარმოებები, ისევე როგორც სხვა პიესები, დაყოფილია მოქმედებებად, სცენებად და სტრიქონებად, რომლებიც თანმიმდევრულად არის დანომრილი. MLA სტილში შექსპირის ციტირებისას, აუცილებელია სწორედ ეს ნუმერაცია გამოვიყენოთ ტექსტშივე ციტირებისას. ეს რიცხვები ერთმანეთისგან წერტილებით გამოიყოფა გვერდების ნომრების ნაცვლად.
შექსპირის ნაწარმოებების მითითება გამოყენებული ლიტერატურის სიაში წიგნის მსგავსია და მოიცავს შემდეგ ელემენტებს:
- ავტორის სახელი და გვარი
- პიესის სათაური
- რედაქტორი ან მთარგმნელი
- გამომცემლობა
- გამოცემის წელი
- ადგილმდებარეობა
თუმცა, ფორმატი შეიძლება შეიცვალოს იმის მიხედვით, ციტირებას ახდენთ ცალკე გამოცემიდან თუ კრებულიდან. გავეცნოთ, როგორ უნდა გავამზადოთ ჩანაწერი “გამოყენებული ლიტერატურის” სიაში და როგორ მოვახდინოთ ტექსტში ციტირება MLA-ის მე-9 გამოცემის სტანდარტის მიხედვით.
გამოყენებული ლიტერატურის ნიმუში:
Shakespeare, William. The Norton Shakespeare. Edited by Stephen Greenblatt, 2nd ed., W.W. Norton & Company, 2008.
ტექსტში ციტირების ნიმუში:
(Shakespeare 2.2.36-39) ან (Romeo and Juliet 2.2.36-39)
პირველ შემთხვევაში მხოლოდ ავტორს ვუთითებთ, ხოლო მეორეში – ნაწარმოების სახელწოდებასაც, რაც განსაკუთრებით სასარგებლოა, როცა ერთ ნაშრომში რამდენიმე პიესას ვციტირებთ.
როგორ ვაციტიროთ შექსპირის ნაწარმოები კრებულიდან
როდესაც შექსპირის კრებულიდან ვახდენთ ციტირებას, აუცილებელია გამოყენებული ლიტერატურის სიაში თითოეული ნაწარმოებისთვის ცალკე ჩანაწერი შევქმნათ. ამ ჩანაწერში ჯერ ვუთითებთ ციტირებული ნაწარმოების სათაურს, შემდეგ კი – ინფორმაციას კრებულის შესახებ.
პიესების სათაურები გამოყენებული ლიტერატურის სიაში უნდა დარჩეს დახრილი შრიფტით (იტალიკით), რადგან ისინი, როგორც წესი, დამოუკიდებელ ნაწარმოებებს წარმოადგენენ. თუ შექსპირის რამდენიმე ნაწარმოებს ვციტირებთ, ისინი ანბანური თანმიმდევრობით უნდა დავალაგოთ სათაურების მიხედვით. პირველი ჩანაწერის შემდეგ ავტორის სახელის ნაცვლად შეგვიძლია სამი ტირე გამოვიყენოთ.
მაგალითი:
Shakespeare, William. Hamlet. The Norton Shakespeare, edited by Stephen Greenblatt, 2nd ed., W.W. Norton & Company, 2008, pp. 1402-1488.
როგორ ვაციტიროთ შექსპირის რამდენიმე ნაწარმოები ერთ ნაშრომში
თუ ერთ ნაშრომში შექსპირის რამდენიმე პიესას ვციტირებთ, რეკომენდებულია ყოველი ტექსტში ციტირება დავიწყოთ პიესის სათაურის შემოკლებით დახრილი შრიფტით. მნიშვნელოვანია, გამოვიყენოთ შექსპირის პიესებისთვის მიღებული სტანდარტული შემოკლებები და არა ჩვენი შემოგონილი აბრევიატურები.
MLA-ის მითითებების თანახმად, ყოველი პიესის სათაურის შემოკლებული ვერსია უნდა წარვადგინოთ პირველად ხსენებისას ნაშრომში და შემდეგ თანმიმდევრულად გამოვიყენოთ ამ ნაწარმოების ყველა შემდგომ ციტირებაში. ეს შემოკლებები უნდა გამოვიყენოთ მხოლოდ ფრჩხილებში.
თუ ნაშრომში რამდენიმესიტყვიან სათაურს ვიყენებთ, მისი პირველი ხსენების შემდეგ შეგვიძლია გარდავქმნათ იგი ამოცნობად საკვანძო სიტყვად, მაგალითად, “Midsummer” ნაცვლად “A Midsummer Night’s Dream”-ისა.
მაგალითი:
ბენედიკი ამბობს: “მე ვიცხოვრებ, როგორც უცოლო” (Ado, 1.1.232), მაგრამ მისი გადაწყვეტილება მალევე გამოიცდება, როდესაც ნიღბიანი ცეკვის დროს ბეატრიჩეს შეხვდება.
ამ მაგალითში ტექსტში ციტირება მოთავსებულია ფრჩხილებში ციტატის შემდეგ. ის მოიცავს პიესის სახელწოდების ამოცნობად საკვანძო სიტყვას (“Much Ado About Nothing”), ციტირებული მასალის მოქმედების, სცენისა და სტრიქონის ნომრებს. შენიშნეთ, რომ პუნქტუაციის ნიშანი ჩნდება ციტირების შემდეგ.
შექსპირის ნაწარმოებების სტანდარტული შემოკლებები MLA სტილში
შექსპირის ნაწარმოებების MLA სტილში ციტირების უკეთ გასაგებად, აუცილებელია ვიცოდეთ უილიამ შექსპირის ნაწარმოებების ტექსტში ციტირების ყველაზე გავრცელებული შემოკლებები და მათი გამოყენების წესები. პირველი ციტირება უნდა მოიცავდეს სრულ სახელწოდებას, ხოლო შემდგომი ხსენებები შეიძლება შემოკლებული იყოს. ამისთვის აუცილებელია სათაური შევამოკლოთ მის მთავარ არსებით ფრაზამდე. განვიხილოთ რამდენიმე მაგალითი:
- Ham. ─ Hamlet (ჰამლეტი)
- TN ─ Twelfth Night (მეთორმეტე ღამე)
- Son. ─ Sonnets (სონეტები)
- Lr. ─ King Lear (მეფე ლირი)
- Tmp. ─ The Tempest (ქარიშხალი)
- LLL ─ Love’s Labour’s Lost (ამაო გარჯა სიყვარულისა)
- Rom. ─ Romeo and Juliet (რომეო და ჯულიეტა)
როდესაც სათაურებს ვამოკლებთ ინიციალებამდე ან ვიყენებთ სრულ სიტყვებს, როგორიცაა “ado”, წერტილის დასმა ბოლოში აუცილებელი არაა. იმისათვის, რომ დარწმუნდეთ შემოკლებების სწორად გამოყენებაში, შეგიძლიათ იხილოთ შექსპირის სათაურების სტანდარტული შემოკლებების სრული სია.
როგორ მოვახდინოთ შექსპირის ნაწარმოებიდან ციტირება MLA-ის სტანდარტით
თუ გჭირდებათ შექსპირის პიესის ეპილოგის ციტირება, უნდა გესმოდეთ, რომ შექსპირის ციტატები შეიძლება იყოს ლექსის ფორმით ან დიალოგის სახით.
ლექსის ფორმით დაწერილი ტექსტი:
სამ სტრიქონამდე ლექსის ციტირებისას პოემიდან ან პიესიდან, ის უნდა მივიჩნიოთ ჩვეულებრივ ციტატად და ახალი სტრიქონი აღვნიშნოთ დახრილი ხაზით (/) და მის გარშემო არსებული სივრცეებით.
მაგალითი:
ჰამლეტი ცნობილ მონოლოგში ცხოვრების უდიდეს საკითხებს განიხილავს, როდესაც ამბობს: “ყოფნა, არ-ყოფნა, / აი, საკითხი ეს არის” (Hamlet 3.1.64).
თუ სტროფის წყვეტა გვაქვს, გამოიყენეთ ორმაგი დახრილი ხაზი (//). სამ სტრიქონზე მეტი ლექსის ციტირებისას, წარმოადგინეთ ის როგორც ბლოკური ციტატა ბრჭყალების გარეშე და შეწეული ახალ სტრიქონზე.
დიალოგი:
ორ ან მეტ ადამიანს შორის დიალოგის ციტირებისას, წარმოადგინეთ ის როგორც ბლოკური ციტატა, პერსონაჟების სახელებით ბლოკური ასოებით და წერტილით. პერსონაჟის მეტყველების შემდგომი სტრიქონებისთვის გამოიყენეთ ჩამოკიდებული აბზაცი, ხოლო დამასრულებელი პუნქტუაციის შემდეგ ჩასვით ციტირება.
მაგალითი:
მაკბეტი და ბანკო განიხილავენ დღის უცნაურ მოვლენებს, მაკბეტი აღნიშნავს წინააღმდეგობას, რომ ის არის ერთდროულად “ბინძური და სამართლიანი”:
MACBETH. So foul and fair a day I have not seen.
BANQUO. What sights, my lord?
MACBETH. A falcon, towering in her pride of place,
Was by a mousing owl hawked at and killed. (Macbeth 1.3.38-41)ხშირად დასმული კითხვები შექსპირის ციტირების შესახებ
აუცილებელია თუ არა გვერდების ნომრების მითითება შექსპირის MLA ციტირებაში?
MLA-ის სტილში შექსპირის პიესების ტექსტში ციტირებისას რეკომენდებულია თავი აარიდოთ გვერდების ნომრების გამოყენებას. ამის ნაცვლად, უმჯობესია მიუთითოთ ციტირებული ტექსტის მოქმედების, სცენისა და სტრიქონის ნომრები, რომლებიც წერტილებით უნდა გამოიყოს. მაგალითად, დაწერეთ (Shakespeare 2.3.10–15). ეს მიდგომა მკითხველებს საშუალებას აძლევს უფრო ადვილად იპოვონ შესაბამისი ნაწყვეტი ნებისმიერი წიგნის გამოცემაში.
როგორი უნდა იყოს “ჰამლეტის” MLA ციტირების მაგალითი?
ვნახოთ, როგორ უნდა ვაციტიროთ MLA სტილში პიესა “ჰამლეტიდან” სტრიქონი.
ტექსტში ციტირება:
(Shakespeare 3.1.64-67)
გამოყენებული ლიტერატურის ჩანაწერი:
Shakespeare, William. Hamlet. Edited by Barbara A. Mowat and Paul Werstine, Folger Shakespeare Library, 1992.
როგორ ვაციტიროთ “რომეო და ჯულიეტა” MLA სტილში?
უილიამ შექსპირის პიესა “რომეო და ჯულიეტას” MLA ფორმატით ციტირებისას, უნდა მისდიოთ პიესის ციტირების ზოგად ფორმატს.
ტექსტში ციტირება:
(Shakespeare 2.2.33-38)
გამოყენებული ლიტერატურის ჩანაწერი:
Shakespeare, William. Romeo and Juliet. Edited by Barbara A. Mowat and Paul Werstine, Folger Shakespeare Library, 2003.
დასკვნა
შექსპირის ნაწარმოებების სწორი ციტირება აუცილებელია ხარისხიანი აკადემიური ნაშრომის შესაქმნელად. MLA სტილში ციტირების წესების ცოდნით, თქვენ შეძლებთ პროფესიონალურად წარმოადგინოთ თქვენი ნაშრომი და თავიდან აიცილოთ პლაგიატთან დაკავშირებული პრობლემები.
გახსოვდეთ, რომ შექსპირის ციტირებისას განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიაქციოთ მოქმედებების, სცენებისა და სტრიქონების სწორად მითითებას. ასევე, დაიცავით სტანდარტული შემოკლებები და ფორმატირების წესები დიალოგებისა და ლექსების ციტირებისას.
MLA სტილის სრულყოფილად დაუფლება შესაძლოა დროს მოითხოვდეს, მაგრამ საბოლოოდ ეს თქვენი აკადემიური წარმატების საწინდარია. თუ მაინც გიჭირთ ციტირების წესების გათავისება ან დრო გეწურებათ აკადემიური ნაშრომის დასასრულებლად, ნუ იდარდებთ.
მოგვწერე!
