შესავალი
სიტყვით გამოსვლების ციტირება აკადემიური ნაშრომის წერისას საკმაოდ რთულ ამოცანად გვევლინება, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც თითოეული საციტაციო სტილი საკუთარ მოთხოვნებს გვთავაზობს. სამართლის, პოლიტიკური მეცნიერებებისა და ჰუმანიტარული მიმართულების სტუდენტები ხშირად აწყდებიან ამ გამოწვევას. სიტყვით გამოსვლები, იქნება ეს ისტორიული მიმართვა, საჯარო ლექცია თუ კონფერენციაზე წარმოთქმული სიტყვა, მნიშვნელოვან წყაროს წარმოადგენს, რომლის სწორად მითითება აკადემიური კეთილსინდისიერების საფუძველია.
როგორ უნდა მოვახდინოთ სიტყვით გამოსვლების ციტირება სხვადასხვა სტილში? რა საერთო და განმასხვავებელი ნიშნები აქვთ APA-ს, MLA-სა და ჩიკაგოს სტილებს? ამ საკითხებს დეტალურად განვიხილავთ ჩვენს ბლოგში, რაც დაგეხმარებათ, თავი აარიდოთ შეცდომებს და აკადემიური ნაშრომი სრულყოფილად გააფორმოთ.
თუ ნაშრომის შესრულების ვადები გეწურებათ და სწორი ციტირებისთვის დრო აღარ გრჩებათ, შთაგონება დაგეხმარებათ როგორც წყაროების სწორად მითითებაში, ისე მთლიანი ნაშრომის მომზადებაში.
მოგვწერე!სიტყვით გამოსვლების ციტირება APA სტილში: აუცილებელი სახელმძღვანელო
APA-ს მეშვიდე გამოცემა ნათლად განსაზღვრავს სიტყვით გამოსვლის ციტირების წესებს. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ციტირების მეთოდი დამოკიდებულია იმაზე, თუ რა სახით გვხვდება სიტყვით გამოსვლა – აუდიოჩანაწერის, ტრანსკრიპტის თუ სხვა ფორმით.
APA სტილში სიტყვით გამოსვლის ციტირებისას უნდა მიუთითოთ შემდეგი ელემენტები:
- ორატორის გვარი და ინიციალები
- გამოსვლის თარიღი (წელი, თვე, დღე)
- სიტყვით გამოსვლის სათაური დახრილი შრიფტით
- კვადრატულ ფრჩხილებში მიეთითება წყაროს ტიპი (მაგ: [სიტყვით გამოსვლის აუდიოჩანაწერი])
- ვებგვერდის სახელწოდება და URL მისამართი
APA-ს ციტირების შაბლონი და მაგალითი
შაბლონი:
ორატორის გვარი, ინიციალები. (წელი, თვე, დღე). სიტყვით გამოსვლის სათაური. [სიტყვით გამოსვლის აუდიოჩანაწერი]. ვებგვერდის სახელწოდება. URLმაგალითი:
ლუთერ კინგი, მ. უმც. (1968, აპრილი 4). I've been to the Mountaintop. [სიტყვით გამოსვლის აუდიოჩანაწერი]. American Rhetoric. https://www.learnoutloud.com/Catalog/History/-/Ive-Been-to-the-Mountaintop/16724ტექსტში ციტირება
ტექსტში ციტირებისას, APA სტილი გვთავაზობს მივუთითოთ ორატორის გვარი, თარიღი და, სასურველია, ჩანაწერში დროის აღნიშვნა, რათა მკითხველმა მარტივად მოიძიოს კონკრეტული ნაწყვეტი.
მაგალითი:
(ლუთერ კინგი, 1968, 2:17)კონფერენციაზე წარდგენილი მოხსენების ციტირება
აკადემიურ კონფერენციაზე წარმოდგენილი მოხსენების ციტირებისას, APA მეშვიდე გამოცემით, უნდა დავიცვათ შემდეგი წესები:
შაბლონი:
ავტორის გვარი, ინიციალები. (წელი, თვე დღე-დღე). დოკუმენტის სათაური [მოხსენება]. კონფერენციის სახელწოდება, ქალაქი, შტატი, ქვეყანა. URLმაგალითი:
ჰოლმსი, ნ. (2015, მაისი 11-15). სოციალური უთანასწორობა და სკოლის დასწრების პრობლემის გამოწვევები შოტლანდიაში [მოხსენება]. SSNCV 2015: განათლება შოტლანდიაში ღია კონფერენცია, აბერდინი, გაერთიანებული სამეფო.პირადი კომუნიკაციის ციტირება
ზოგჯერ შეიძლება დაგჭირდეთ ისეთი სიტყვით გამოსვლის ციტირება, რომელიც არ ჩაწერილა ან ოფიციალურად არ გადაწერილა, მაგალითად, კერძო ღონისძიებაზე წარმოთქმული სიტყვა. ასეთ შემთხვევებში, APA სტილი განიხილავს სიტყვით გამოსვლას როგორც პირად კომუნიკაციას.
პირადი კომუნიკაციები მხოლოდ ტექსტში უნდა მიეთითოს და არ შეიტანება გამოყენებული ლიტერატურის სიაში:
მაგალითი:
ჩიკაგოს გარეუბნებში ოჯახური ძალადობის საკითხი გამოკვლეულია სიტყვით გამოსვლაში (რ. ბარლი, პირადი კომუნიკაცია, 4 ივნისი, 2022).სიტყვით გამოსვლების ციტირება MLA სტილში
MLA სტილით სიტყვით გამოსვლის ციტირებისას, ფორმატი დამოკიდებულია იმაზე, თუ როგორ მოიპოვეთ წვდომა – პირადად დაესწარით, ტრანსკრიპტი წაიკითხეთ თუ ჩანაწერი მოისმინეთ. თავს იმტვრევთ, როგორ მიუთითოთ სწორად? აი, გზამკვლევი თითოეული ტიპისთვის:
დასწრებული სიტყვით გამოსვლის ციტირება
როდესაც პირადად ესწრებით სიტყვით გამოსვლას და გსურთ მისი ციტირება, უნდა მიუთითოთ ორატორის სახელი, სიტყვით გამოსვლის სათაური, ღონისძიების სათაური, თარიღი და ადგილმდებარეობა.
შაბლონი:
ორატორის გვარი, სახელი. სიტყვით გამოსვლის სათაური. ღონისძიების სათაური, თარიღი, ადგილმდებარეობა.მაგალითი:
სმიტი, ჯონ. ტექნოლოგიების მომავალი. ტექნოლოგიური ინოვაციების კონფერენცია, 5 მაისი 2023, სილიკონ ველის საკონფერენციო ცენტრი.წიგნში გამოქვეყნებული ტრანსკრიპტის ციტირება
წიგნში გამოქვეყნებული სიტყვით გამოსვლის ტრანსკრიპტის ციტირებისას, MLA სტილი მოითხოვს ორატორის, სიტყვით გამოსვლის სათაურის, წიგნის სათაურის, რედაქტორის, გამომცემლობის, წლისა და გვერდების მითითებას.
შაბლონი:
ორატორის გვარი, სახელი. "სიტყვით გამოსვლის სათაური." წიგნის სათაური, რედაქტორი, გამომცემლობა, წელი, გვერდები.მაგალითი:
კინგი, მარტინ ლუთერ უმცროსი. "მე მაქვს ოცნება." სიტყვები, რომლებმაც შეცვალეს მსოფლიო, რედაქტორი ჯონ სმიტი, Penguin Books, 2020, გვ. 45-50.ჩაწერილი სიტყვით გამოსვლის ციტირება
თუ ციტირებას ახდენთ ჩაწერილი სიტყვით გამოსვლიდან, MLA სტილში უნდა მიუთითოთ ორატორის სახელი, სიტყვით გამოსვლის სათაური, გამოსვლის თარიღი, ვებგვერდის ან პლატფორმის სახელწოდება და URL მისამართი.
შაბლონი:
ორატორის გვარი, სახელი. სიტყვით გამოსვლის სათაური. გამოსვლის თარიღი. ვებგვერდის/პლატფორმის სახელწოდება, URL.მაგალითი:
ობამა, ბარაკ. გამოსამშვიდობებელი მიმართვა. 10 იანვარი 2017. YouTube, www.youtube.com/watch?v=obama_farewell.სიტყვით გამოსვლების ციტირება ჩიკაგოს სტილში
ჩიკაგოს სტილში თანამედროვე სიტყვით გამოსვლების ციტირებისას, მნიშვნელოვანია დავიცვათ სწორი ფორმატი იმის მიხედვით, თუ როგორ მივიღეთ წვდომა სიტყვით გამოსვლაზე. თუ პირადად დაესწარით, აუცილებელია ღონისძიების ადგილმდებარეობისა და თარიღის მითითება. ტრანსკრიპტის ან ჩაწერილი სიტყვით გამოსვლის შემთხვევაში, ციტირება უნდა შეესაბამებოდეს წყაროს ტიპის ფორმატს და აუცილებლად უნდა შეიცავდეს გამომცემლის სახელს.
ჩაწერილი ან ტრანსკრიბირებული სიტყვით გამოსვლის ციტირება
ვიდეოჩანაწერის ან ონლაინ ტრანსკრიპტის ციტირებისას აუცილებელია დავიცვათ სწორი ფორმატი იმის მიხედვით, თუ სად მივიღეთ წვდომა მასალაზე. უნდა დავიწყოთ ორატორის სახელით და დავრწმუნდეთ, რომ პუნქტუაცია და ბრჭყალები სწორად არის გამოყენებული.
წიგნში გამოქვეყნებული ტრანსკრიპტის ციტირება:
გამოიყენეთ წიგნის ციტირების სტანდარტული ფორმატი, მაგრამ დაიწყეთ ორატორის სახელით ნაცვლად წიგნის ავტორებისა. მიუთითეთ სიტყვით გამოსვლის სათაური, წიგნის სათაური, გვერდების დიაპაზონი და თავი (თუ რელევანტურია), წიგნის გამოცემის დეტალებთან ერთად.
ბიბლიოგრაფია:
ბლექი, ჯეინ. "ახალი წლის მიმართვა." წიგნში საუკეთესო გამოსვლები, რედაქტირებული რონალდ გრეის მიერ, 115-118. ნიუტაუნი: დოუ გამომცემლები, 2022.სრული შენიშვნა:
ჯეინ ბლექი, "ახალი წლის მიმართვა," წიგნში საუკეთესო გამოსვლები, რედ. რონალდ გრეი (ნიუტაუნი: დოუ გამომცემლები, 2022), 115-118.მოკლე შენიშვნა:
ბლექი, "მიმართვა," 115-118.ვებგვერდზე განთავსებული ტრანსკრიპტის ციტირება
ამ ტიპის ციტირებისას მნიშვნელოვანია პრიორიტეტი მივანიჭოთ ორატორის სახელს ვებგვერდის მფლობელებთან შედარებით. ჩიკაგოს სტილის ზოგადი მითითებების დაცვით, ხაზი უნდა გავუსვათ ორატორს.
ბიბლიოგრაფია:
ობამა, ბარაკ. "უფრო სრულყოფილი კავშირი." სიტყვით გამოსვლის ტრანსკრიპტი, წარმოთქმული ეროვნულ საკონსტიტუციო ცენტრში, ფილადელფია, 18 მარტი 2008. https://www.americanrhetoric.com/speeches/barackobama/barackobamaamoreperfectunion.htm.სრული შენიშვნა:
ბარაკ ობამა, "უფრო სრულყოფილი კავშირი," სიტყვით გამოსვლის ტრანსკრიპტი, წარმოთქმული ეროვნულ საკონსტიტუციო ცენტრში, ფილადელფია, 18 მარტი, 2008, https://www.americanrhetoric.com/speeches/barackobama/barackobamaamoreperfectunion.htm.მოკლე შენიშვნა:
ობამა, "უფრო სრულყოფილი კავშირი".ისტორიული გამოსვლებისთვის, როგორიცაა ჯორჯ ვაშინგტონის გამოსამშვიდობებელი მიმართვა, შეგიძლიათ მიუთითოთ Avalon Project როგორც წყარო. მაგალითად, APA სტილში ამას ციტირებას გაუკეთებდით შემდეგნაირად: ვაშინგტონი, ჯ. (1796). გამოსამშვიდობებელი მიმართვა. მოძიებულია avalon.law.yale.edu 18th_century washing.asp.
ვებგვერდზე განთავსებული ვიდეოს ციტირება
ვიდეო პრეზენტაციები ხშირად გვთავაზობს ღირებულ ინფორმაციას ესეებისთვის. აი, ვებგვერდზე ნაპოვნი ვიდეო შინაარსის ციტირების ნიმუში.
ბიბლიოგრაფია:
სმიტი, ემილი. "კლიმატის ცვლილების მეცნიერება." ლექცია, გარემოსდაცვითი კვლევების სემინარი, კალიფორნიის უნივერსიტეტი, გადაღებული 12 მარტი, 2022. ლექციის ვიდეო, 1:25:37. https://www.youtube.com/watch?v=XYZ12345.სრული შენიშვნა:
1. ემილი სმიტი, "კლიმატის ცვლილების მეცნიერება," ლექცია, გარემოსდაცვითი კვლევების სემინარი, კალიფორნიის უნივერსიტეტი, გადაღებული 12 მარტი, 2022, ლექციის ვიდეო, 1:25:37, https://www.youtube.com/watch?v=XYZ12345.მოკლე შენიშვნა:
სმიტი, "კლიმატის ცვლილება," 1:23:35.დასწრებული ლექციის ციტირება
შეიძლება დაგჭირდეთ ლექციის, კონფერენციაზე პრეზენტაციის ან საჯარო გამოსვლის ციტირება, რომელსაც დაესწარით. ფორმატი საკმაოდ მარტივია, რადგან არ გვაქვს გამოქვეყნებული მასალები. უნდა მიუთითოთ შემდეგი ინფორმაცია:
- ორატორის სახელი;
- სათაური;
- “ლექცია” (აღნიშვნა);
- დეტალები კონფერენციის მასპინძელი დაწესებულების შესახებ (სახელწოდება, ადგილმდებარეობა);
- თარიღი.
ბიბლიოგრაფია:
ჯონსონი, ლიზა. "გლობალიზაცია და მისი გავლენა თანამედროვე საზოგადოებაზე." ლექცია, გლობალური კვლევების სემინარი, ჩიკაგოს უნივერსიტეტი, ჩიკაგო, ილინოისი, 5 მარტი 2022.სრული შენიშვნა:
1. ლიზა ჯონსონი, "გლობალიზაცია და მისი გავლენა თანამედროვე საზოგადოებაზე" (ლექცია, გლობალური კვლევების სემინარი, ჩიკაგოს უნივერსიტეტი, ჩიკაგო, ილინოისი, 5 მარტი, 2022).მოკლე შენიშვნა:
ჯონსონი, "გლობალიზაცია."ავტორი-თარიღის ფორმატით ციტირება ჩიკაგოს სტილში
როდესაც გაინტერესებთ, როგორ მოახდინოთ სიტყვით გამოსვლის ციტირება ჩიკაგოს სტილში, შეიძლება გაინტერესებთ ტექსტში ციტირებისა და ლიტერატურის სიაში ჩანაწერის შექმნა ავტორი-თარიღის ფორმატით. ამისთვის აუცილებელია შემდეგი ნიმუშის დაცვა:
ბიბლიოგრაფია:
ობამა, ბარაკ. 2008. "უფრო სრულყოფილი კავშირი." სიტყვით გამოსვლის ტრანსკრიპტი, წარმოთქმული ეროვნულ საკონსტიტუციო ცენტრში, ფილადელფია, 18 მარტი 2008. https://www.americanrhetoric.com/speeches/barackobama/barackobamaamoreperfectunion.htm.ტექსტში ციტირება ავტორი-თარიღის ფორმატით:
(ობამა, 2008)განსხვავება ისაა, რომ წელი უნდა დაამატოთ პირდაპირ ავტორის სახელის შემდეგ.
ხშირად დასმული კითხვები
რა ვქნათ, თუ თარიღი არ არის მითითებული?
იმ შემთხვევაში, როდესაც ლექციას ან კონფერენციას, რომელზეც მიუთითებთ, არ აქვს თარიღი, უნდა გამოიყენოთ “თ.გ.” (თარიღი გაურკვეველია) თქვენს ციტირებაში. ეს აბრევიატურა ნიშნავს “თარიღი არ არის მითითებული”.
როგორია ფორმატირების მოთხოვნები, თუ ავტორი არ არის მითითებული?
როდესაც ლექციის ან სიტყვით გამოსვლის ავტორი არ არის მითითებული, შეგიძლიათ დაიწყოთ თქვენი მითითება სათაურით. რაც შეეხება სხვა დეტალებს, დაიცავით სიტყვით გამოსვლებისა თუ ლექციების ციტირების ჩვეულებრივი მოთხოვნები.
რა განსხვავებაა სამ საციტაციო სტილს შორის?
თითოეულ საციტაციო სტილს აქვს თავისი უნიკალური მახასიათებლები:
- APA განსაკუთრებულ ყურადღებას ამახვილებს დეტალებზე, როგორიცაა ორატორის სახელი, თარიღი და სიტყვით გამოსვლის ფორმატი, იქნება ეს აუდიოჩანაწერი თუ ტრანსკრიპტი.
- MLA სტილი ხაზს უსვამს წყაროს ტიპს, როგორიცაა ცოცხალი ღონისძიება, ტრანსკრიპტი ან ჩანაწერი, და ხშირად იყენებს წიგნის სათაურების უფრო შემოკლებულ ფორმას.
- ჩიკაგოს სტილი გვთავაზობს მოქნილობას, სქოლიოებისთვის, ბიბლიოგრაფიის ჩანაწერებისა და ავტორი-თარიღის ციტირებისთვის განსხვავებული მიდგომებით, იმის მიხედვით, ეწვიეთ თუ არა სიტყვით გამოსვლას პირადად ან მოიპოვეთ წვდომა ტრანსკრიპტის ან ჩანაწერის მეშვეობით.
დასკვნა
სიტყვით გამოსვლების ციტირება აკადემიურ ნაშრომებში მოითხოვს ყურადღებიან დამოკიდებულებას კონკრეტული საციტაციო სტილის მიმართ. ზემოთ განხილული სამი სტილი – APA, MLA და ჩიკაგოს სტილი – წარმოადგენს უმთავრეს სისტემებს, რომლებიც გამოიყენება აკადემიურ წრეებში.
APA სტილი განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობს დეტალებს, როგორიცაა ორატორის სახელი, თარიღი და გამოსვლის ფორმატი. MLA სტილი ფოკუსირდება წყაროს ტიპზე, ხოლო ჩიკაგოს სტილი გვთავაზობს მეტ მოქნილობას სქოლიოების, ბიბლიოგრაფიის ჩანაწერებისა და ავტორი-თარიღის ციტირებისთვის.
თუ გიჭირთ აკადემიური ნაშრომის მომზადება და წყაროების სწორად მითითება, ან უბრალოდ დრო არ გაქვთ ამისთვის, შთაგონება დაგეხმარებათ თქვენი აკადემიური ნაშრომის სრულყოფილად გაფორმებაში.
მოგვწერე!
