შესავალი
კვლევითი ნაშრომის შესავალი პირველი შთაბეჭდილებაა, რომელსაც მკითხველზე ახდენთ. ეს არის ნაშრომის ის ნაწილი, რომელსაც მკითხველი ყველაზე დიდი ყურადღებით ეცნობა და რომლის საფუძველზეც გადაწყვეტს, ღირს თუ არა თქვენი ნაშრომის წაკითხვა. შესავალი განსაზღვრავს არა მხოლოდ თქვენი კვლევის მიმართულებას, არამედ მისადმი მკითხველის დამოკიდებულებასაც. კარგად გამართული შესავალი მკითხველს უბიძგებს, ინტერესით ჩაუღრმავდეს თქვენ მიერ წარმოდგენილ ნაშრომს, ხოლო სუსტი შესავალი შეიძლება გახდეს მიზეზი იმისა, რომ თქვენი ნაშრომი საერთოდ არ წაიკითხონ, რაც არასასურველია ნებისმიერი მკვლევარისთვის.
თუ გიჭირთ კვლევითი ნაშრომის შესავლის ჩამოყალიბება და მნიშვნელოვანი დროის დეფიციტის წინაშე დგახართ, შთაგონება დაგეხმარებათ შესანიშნავი შესავლის შექმნაში, რომელიც მკითხველის ყურადღებას მიიპყრობს.
მოგვწერე!რა არის კვლევითი ნაშრომის შესავალი?
კვლევითი ნაშრომის შესავალი არის ნაშრომის საწყისი ნაწილი, რომელიც მკითხველს აცნობს კვლევის თემას, მიზნებსა და მნიშვნელობას. ეს არის ერთგვარი ხიდი, რომელიც აკავშირებს მკითხველის არსებულ ცოდნას თქვენი კვლევის საკითხთან. შესავალი წარმოადგენს იმ ფუნდამენტს, რომელზეც აშენებთ მთელ ნაშრომს და განმარტავს, თუ რატომ არის თქვენი კვლევა მნიშვნელოვანი.
შესავალში ხდება იმ ძირითადი ცნებების, ტერმინებისა და განმარტებების წარდგენა, რომლებიც აუცილებელია ნაშრომის გასაგებად. ეს ნაწილი მკითხველს აწვდის საჭირო კონტექსტს და იწვევს ინტერესს კვლევის შედეგების მიმართ. კარგი შესავალი მკაფიოდ და ლაკონურად გადმოსცემს კვლევის არსს, მიზნებსა და მოსალოდნელ შედეგებს.
რა უნდა შევიტანოთ კვლევითი ნაშრომის შესავალში
კვლევითი ნაშრომის შესავალი უნდა შეიცავდეს რამდენიმე აუცილებელ კომპონენტს, რომლებიც მკითხველს დაეხმარება ნაშრომის არსის გაგებაში. განვიხილოთ თითოეული მათგანი:
თემის წარდგენა
კვლევითი ნაშრომის შესავალი უნდა დაიწყოს თემის ზოგადი წარდგენით. პირველივე წინადადებებში მკითხველმა უნდა გაიგოს, რაზეა თქვენი ნაშრომი. დაიწყეთ ფართო კონტექსტით და თანდათან გადავიდეთ უფრო კონკრეტულ საკითხზე, რომელსაც თქვენი კვლევა ეხება.
კარგი გზაა თემის წარსადგენად ე.წ. “ძაბრის პრინციპის” გამოყენება – დაიწყეთ ზოგადი ინფორმაციით და თანდათან დაავიწროვეთ თემა კონკრეტულ საკვლევ საკითხამდე. მაგალითად, თუ თქვენი კვლევა ეხება საქართველოში პატიმრების რეაბილიტაციის პროგრამებს, შეგიძლიათ დაიწყოთ ზოგადად სასჯელაღსრულების სისტემის მიზნებით, შემდეგ გადახვიდეთ რეაბილიტაციის მნიშვნელობაზე და ბოლოს წარმოადგინოთ თქვენი კონკრეტული საკვლევი საკითხი.
თუ თქვენი ნაშრომი შეიცავს რთულ ტერმინებს ან ცნებებს, აუცილებლად განმარტეთ ისინი შესავალშივე, რათა მკითხველს არ შეექმნას გაუგებრობა ტექსტის შემდგომ ნაწილებში.
ლიტერატურის მიმოხილვა
შესავალი უნდა შეიცავდეს მოკლე მიმოხილვას იმ ლიტერატურისა, რომელიც უკვე არსებობს თქვენს საკვლევ თემაზე. ეს არ არის ვრცელი ლიტერატურის მიმოხილვა (რომელიც შეიძლება ცალკე თავს წარმოადგენდეს), არამედ მოკლე წარმოდგენა იმ ძირითადი კვლევებისა, რომლებიც უკვე ჩატარებულია ამ სფეროში.
დაიმოწმეთ გავლენიანი მეცნიერები და ავტორები, რომლებიც მუშაობდნენ თქვენს თემაზე. ეს დაეხმარება მკითხველს დაინახოს, რომ თქვენი ნაშრომი ეფუძნება უკვე არსებულ ცოდნას და ამავე დროს ავსებს გარკვეულ სიცარიელეს ამ ცოდნაში. აჩვენეთ, როგორ უკავშირდება თქვენი კვლევა უკვე არსებულ ნაშრომებს და რა ახალს სძენს მათ.
კვლევის მიზნის გამოკვეთა
შესავალში მკაფიოდ უნდა ჩანდეს, რა არის თქვენი კვლევის მიზანი და რატომ არის ის მნიშვნელოვანი. აქ უნდა აჩვენოთ, რატომ ღირს თქვენი კვლევის ჩატარება და რა წვლილს შეიტანს ის შესაბამის სფეროში.
კვლევის მიზნის დასაბუთებისას უნდა წარმოაჩინოთ საკითხის აქტუალობა და მისი პრაქტიკული ან თეორიული მნიშვნელობა. აჩვენეთ, რა სარგებელი შეიძლება მოიტანოს თქვენმა კვლევამ და ვისთვის იქნება ის სასარგებლო. მკითხველს უნდა დარჩეს შთაბეჭდილება, რომ თქვენი კვლევა პასუხობს მნიშვნელოვან კითხვას ან წყვეტს რეალურ პრობლემას.
თეზისის ჩამოყალიბება
თეზისი არის ის ძირითადი აზრი, რომელსაც თქვენი ნაშრომი ამტკიცებს ან განავრცობს. ეს არის თქვენი კვლევის გული, რომელიც გასდევს მთელ ნაშრომს. თეზისი უნდა იყოს მკაფიო, კონკრეტული და დამაჯერებელი.
თეზისი ჩვეულებრივ წარმოდგენილია შესავლის ბოლოს და წარმოადგენს გარდამავალ ხიდს ნაშრომის ძირითად ნაწილთან. ძლიერი თეზისი აჩვენებს, რომ თქვენ ზუსტად იცით, რას იკვლევთ და რა დასკვნებს ელოდებით. მაგალითად: “ეს ნაშრომი ამტკიცებს, რომ პატიმრების რეაბილიტაციის ეფექტურობა მნიშვნელოვნად იზრდება, როდესაც პროგრამები ითვალისწინებს მათ ინდივიდუალურ საჭიროებებს და გარემო ფაქტორებს.”
ნაშრომის სტრუქტურის წარდგენა
შესავლის ბოლოს სასურველია მოკლედ წარმოადგინოთ ნაშრომის სტრუქტურა, ანუ აღწეროთ, რას შეიცავს თითოეული თავი. ეს ეხმარება მკითხველს ნავიგაციაში და ქმნის მოლოდინს, თუ რა ინფორმაციას მიიღებს იგი ნაშრომის კითხვისას.
სტრუქტურის მიმოხილვა არ უნდა იყოს ზედმეტად დეტალური, საკმარისია 3-4 წინადადება, რომლებშიც მოკლედ აღწერთ თქვენი ნაშრომის ძირითად ნაწილებს და მათ ლოგიკურ თანმიმდევრობას.
პრაქტიკული რჩევები კვლევითი ნაშრომის შესავლის დასაწერად
კვლევითი ნაშრომის შესავლის წერა შეიძლება რთული პროცესი იყოს, მაგრამ რამდენიმე პრაქტიკული რჩევა დაგეხმარებათ შექმნათ ეფექტური და მიმზიდველი შესავალი:
დაიწყეთ საინტერესო ციტატით ან სტატისტიკით
შესავლის პირველი წინადადებები განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, რადგან ისინი განსაზღვრავენ, გააგრძელებს თუ არა მკითხველი თქვენი ნაშრომის კითხვას. დაიწყეთ რაიმე საინტერესო ფაქტით, სტატისტიკით ან ციტატით, რომელიც მკითხველის ყურადღებას მიიპყრობს.
მაგალითად, თუ თქვენი ნაშრომი ეხება პატიმრების რეაბილიტაციას, შეგიძლიათ დაიწყოთ ასე: “იცოდით, რომ მსოფლიოში 10.35 მილიონი ადამიანი იმყოფება სასჯელაღსრულების დაწესებულებებში, მაგრამ განმეორებითი დანაშაულის მაჩვენებელი მაინც მაღალი რჩება? ეს მიუთითებს, რომ თანამედროვე საპატიმრო სისტემა ვერ უზრუნველყოფს ეფექტურ რეაბილიტაციას.”
განმარტეთ რთული ცნებები
თუ თქვენი ნაშრომი შეიცავს რთულ ცნებებს ან სპეციფიკურ ტერმინოლოგიას, აუცილებლად განმარტეთ ისინი შესავალშივე. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, თუ თქვენი ნაშრომი გათვლილია ფართო აუდიტორიაზე და არა მხოლოდ თქვენი დარგის სპეციალისტებზე.
ტერმინების განმარტებისას ეცადეთ, იყოთ მკაფიო და ლაკონური. არ გადატვირთოთ მკითხველი ზედმეტი ინფორმაციით, მაგრამ მიაწოდეთ საკმარისი ცოდნა ნაშრომის გასაგებად. თუ რომელიმე ტერმინი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია თქვენი კვლევისთვის, დაუთმეთ მას მეტი ყურადღება.
გააცანით ნაშრომის სტრუქტურა
მკითხველს სჭირდება იცოდეს, როგორ არის ორგანიზებული თქვენი ნაშრომი, რათა უკეთ გაიგოს თქვენი კვლევის მიზნები და მეთოდები. შესავლის ბოლოს მოკლედ აღწერეთ, რას შეიცავს თითოეული თავი და როგორ უკავშირდებიან ისინი ერთმანეთს.
სტრუქტურის წარდგენა ეხმარება მკითხველს თავიდანვე შეიქმნას წარმოდგენა ნაშრომის ლოგიკური ჩარჩოს შესახებ. ეს განსაკუთრებით სასარგებლოა იმ მკითხველებისთვის, რომლებიც შეიძლება დაინტერესდნენ ნაშრომის კონკრეტული ნაწილებით და არა მთლიანი ტექსტით.
შესავლის წერისას გასათვალისწინებელი რჩევები
შესავლის წერისას რამდენიმე მნიშვნელოვანი ასპექტია გასათვალისწინებელი:
როდის უნდა დავწეროთ შესავალი
ბევრი გამოცდილი მკვლევარი გვირჩევს, რომ შესავალი ნაშრომის ბოლოს დავწეროთ, როდესაც უკვე დასრულებული გვაქვს კვლევა და ვიცით მისი შედეგები. ეს ლოგიკურია, რადგან შესავალი უნდა წარმოადგენდეს იმას, რასაც შემდეგ განავრცობთ ნაშრომში.
თუ მაინც გადაწყვეტთ შესავლის თავიდანვე დაწერას, აუცილებლად გადახედეთ მას ნაშრომის დასრულების შემდეგ. შესაძლოა, კვლევის პროცესში თქვენი მიზნები ან აქცენტები შეიცვალა, და შესავალი უნდა შეესაბამებოდეს საბოლოო ნაშრომს.
შესავალი უნდა ასახავდეს იმას, რაზეც რეალურად წერთ ნაშრომში და არა იმას, რაზეც ფიქრობდით კვლევის დაწყებამდე. ამიტომ, კარგი პრაქტიკაა, დაუბრუნდეთ შესავალს და საჭიროების შემთხვევაში გადაამუშაოთ ის ნაშრომის დასრულების შემდეგ.
შესავლის სიგრძე
შესავლის ოპტიმალური სიგრძე დამოკიდებულია თვითონ ნაშრომის სიგრძეზე. ზოგადი წესის მიხედვით, შესავალი უნდა იყოს ნაშრომის მთლიანი მოცულობის დაახლოებით 10%. მაგალითად, თუ თქვენი ნაშრომი 20 გვერდიანია, შესავალი შეიძლება იყოს 2 გვერდი.
ცხადია, ეს არ არის მკაცრი წესი და შეიძლება იცვლებოდეს კვლევის ტიპისა და მოთხოვნების მიხედვით. მაგალითად, სადოქტორო დისერტაციის შესავალი შეიძლება იყოს 20-30 გვერდი, ხოლო საკურსო ნაშრომის შესავალი – 1-2 გვერდი.
მთავარია, შესავალი არ იყოს ზედმეტად გაწელილი და შეიცავდეს მხოლოდ იმ ინფორმაციას, რომელიც აუცილებელია ნაშრომის კონტექსტის გასაგებად. თავი აარიდეთ ზედმეტ დეტალებს და გამეორებებს.
გავრცელებული შეცდომები კვლევითი ნაშრომის შესავლის წერისას
კვლევითი ნაშრომის შესავლის წერისას სტუდენტები ხშირად უშვებენ გარკვეულ შეცდომებს. აი, რამდენიმე გავრცელებული შეცდომა და მათი თავიდან აცილების გზები:
- ზედმეტად ზოგადი შესავალი – ხშირად შესავალი იწყება ძალიან ფართო და ზოგადი თემით, რაც ართულებს მკითხველის ფოკუსირებას კონკრეტულ საკვლევ საკითხზე. ეცადეთ, მალე გადავიდეთ კონკრეტულ თემაზე და მკაფიოდ წარმოადგინოთ თქვენი კვლევის საგანი.
- თეზისის არარსებობა ან ბუნდოვანი თეზისი – შესავალში აუცილებლად უნდა იყოს მკაფიო და კონკრეტული თეზისი, რომელიც გამოხატავს თქვენი კვლევის მთავარ აზრს. ბუნდოვანი თეზისი მკითხველს უქმნის გაუგებრობას თქვენი კვლევის მიზნების შესახებ.
- კონტექსტის ნაკლებობა – ზოგჯერ ავტორები ვერ ახერხებენ საკმარისი კონტექსტის მიწოდებას მკითხველისთვის. დარწმუნდით, რომ წარმოადგენთ საკმარის ინფორმაციას, რათა მკითხველმა გაიგოს, რატომ არის თქვენი კვლევა მნიშვნელოვანი და როგორ უკავშირდება ის არსებულ ცოდნას.
- ლიტერატურის არასათანადო მიმოხილვა – ზოგჯერ ავტორები ან ზედმეტად ვრცლად მიმოიხილავენ ლიტერატურას შესავალში, ან საერთოდ არ ახსენებენ მას. შესავალში ლიტერატურის მიმოხილვა უნდა იყოს ლაკონური და მოიცავდეს მხოლოდ ყველაზე რელევანტურ წყაროებს.
- კლიშეების და ბანალური გამონათქვამების გამოყენება – თავი აარიდეთ ისეთ ფრაზებს, როგორიცაა “უძველესი დროიდან ადამიანები…” ან “ისტორიაში პირველად…”. ეცადეთ, იყოთ ორიგინალური და კონკრეტული.
დასკვნა
კვლევითი ნაშრომის შესავალი არის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ნაწილი, რომელიც განსაზღვრავს მკითხველის ინტერესს თქვენი ნაშრომის მიმართ. კარგი შესავალი უნდა იყოს მკაფიო, კონკრეტული და ინფორმაციული. მასში მკითხველმა უნდა იპოვოს პასუხები კითხვებზე: რა არის კვლევის თემა? რატომ არის ის მნიშვნელოვანი? რა მეთოდებით ჩატარდა კვლევა? და რა შედეგებია მოსალოდნელი?
მიუხედავად იმისა, რომ შესავლის წერა შეიძლება რთული იყოს, ამ სტატიაში მოცემული რჩევები დაგეხმარებათ შექმნათ ეფექტური და დამაჯერებელი შესავალი, რომელიც მკითხველის ყურადღებას მიიპყრობს და დაარწმუნებს თქვენი კვლევის მნიშვნელობაში.
თუ კვლევითი ნაშრომის შესავლის შექმნისას მაინც გიჭირთ იდეების ჩამოყალიბება ან დრო შემოგეთავათ, შთაგონება მზადაა დაგეხმაროთ აკადემიური ნაშრომების შექმნაში.
მოგვწერე!
