შესავალი
პრესრელიზების ციტირება აკადემიურ ნაშრომებში მეტად მნიშვნელოვანი საკითხია, რომელიც ხშირად სირთულეებს უქმნის სტუდენტებს. პრესრელიზები წარმოადგენენ ოფიციალურ განცხადებებს ორგანიზაციებისგან, რომლებიც ხშირად გამოიყენება უახლესი ინფორმაციის, ოფიციალური პოზიციების ან მონაცემების წყაროდ. მათი სწორად ციტირება არა მხოლოდ თქვენი ნაშრომის სანდოობას ზრდის, არამედ გეხმარებათ თავი აარიდოთ პლაგიატს და წყაროების არასწორ წარმოჩენას. სხვადასხვა სამეცნიერო დარგი სხვადასხვა ციტირების სტილს იყენებს – APA გავრცელებულია სოციალურ მეცნიერებებში, MLA – ჰუმანიტარულ დარგებში, ხოლო Chicago – ისტორიასა და ხელოვნებაში. პრესრელიზების ავთენტურობა და სანდოობა, როგორც წყაროსი, დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად ზუსტად და სწორად მიუთითებთ მათ თქვენს ნაშრომში.
მოგვწერე!რატომ არის მნიშვნელოვანი პრესრელიზების სწორად ციტირება?
სიზუსტის მნიშვნელობა წყაროების მითითებისას
აკადემიურ სამყაროში სიზუსტე და სანდოობა ფუნდამენტურ ღირებულებებს წარმოადგენს. თითოეულ ციტირების სტილს (APA, MLA, Chicago) საკუთარი წესები და მოთხოვნები აქვს, რომელთა დაცვაც აუცილებელია. ამ წესების ცოდნა და გამოყენება თქვენს ნაშრომში თანმიმდევრულობას უზრუნველყოფს და მკითხველს ეხმარება ადვილად მიაგნოს თქვენ მიერ გამოყენებულ წყაროებს. სწორი ციტირება ასევე თავს არიდებს კერძო და საავტორო უფლებების დარღვევას.
როგორ ზემოქმედებს სწორი ციტირება თქვენს სანდოობაზე
როდესაც პრესრელიზს სწორად ციტირებთ, ამით აჩვენებთ, რომ გადადგით საჭირო ნაბიჯები წყაროების გადასამოწმებლად. იქნება ეს სამეცნიერო ნაშრომი, სტატია თუ კორპორატიული ანგარიში, თქვენი ციტირების სიზუსტე პირდაპირ აისახება ნაშრომის საერთო ხარისხზე. ციტირებაში დაშვებული შეცდომები – არასწორი ფორმატირება იქნება ეს თუ გამოტოვებული დეტალები – ეჭვქვეშ აყენებს თქვენი შინაარსის სანდოობას და ამცირებს თქვენს ავტორიტეტს, როგორც მკვლევარისა თუ ავტორის.
პლაგიატისა და წყაროების არასწორი მითითების თავიდან აცილება
სწორი ციტირების ერთ-ერთი უმთავრესი ფუნქცია პლაგიატის თავიდან აცილებაა. როდესაც პრესრელიზებიდან იღებთ ინფორმაციას, იდეებს ან პირდაპირ ციტატებს, მათი სწორი მითითება ეთიკური პასუხისმგებლობაა. არასწორი ციტირება ან წყაროს მიუთითებლობა შეიძლება ჩაითვალოს პლაგიატად, რაც აკადემიურ სფეროში მძიმე დარღვევაა და სერიოზულ შედეგებს იწვევს.
პრესრელიზების ციტირება APA სტილში
APA (American Psychological Association) სტილი ფართოდ გამოიყენება სოციალურ მეცნიერებებში, განათლებაში, ფსიქოლოგიასა და ბიზნესში. ამ სტილში პრესრელიზების ციტირებისას მნიშვნელოვანია გაითვალისწინოთ კონკრეტული ელემენტები, როგორიცაა ავტორი (თუ მითითებულია), თარიღი, პრესრელიზის სათაური და წვდომის ინფორმაცია.
ონლაინ პრესრელიზების ციტირება APA-ში
ონლაინ პრესრელიზის ციტირებისას APA სტილში უნდა მიუთითოთ ორგანიზაციის სახელი, გამოცემის თარიღი, სათაური დახრილი შრიფტით და პირდაპირი URL მისამართი.
ფორმატი: ორგანიზაციის სახელი. (წელი, თვე დღე). პრესრელიზის სათაური დახრილი შრიფტით. URL
მაგალითი: Google. (2023, სექტემბერი 15). Google აცხადებს ახალი ხელოვნური ინტელექტის ფუნქციების შესახებ Google Workspace-ისთვის. https://blog.google/ai-features-workspace
ბეჭდური პრესრელიზების ციტირება APA-ში
ბეჭდური პრესრელიზის ციტირებისას მითითება მსგავსია, მაგრამ URL-ის გარეშე. თქვენ მაინც გჭირდებათ ორგანიზაციის სახელი, თარიღი და სათაური.
ფორმატი: ორგანიზაციის სახელი. (წელი, თვე დღე). პრესრელიზის სათაური დახრილი შრიფტით. [პრესრელიზი].
მაგალითი: Apple Inc. (2022, ნოემბერი 10). Apple აცხადებს რეკორდულ გაყიდვებს უახლესი iPhone მოდელისთვის. [პრესრელიზი].
ტექსტში ციტირება APA სტილით
ტექსტში ციტირება პრესრელიზებისთვის მიჰყვება APA-ს სტანდარტულ ფორმატს, რომელიც მოიცავს ორგანიზაციის სახელს და გამოქვეყნების წელს.
მაგალითი: (Google, 2023)
პრესრელიზების ციტირება MLA სტილში
MLA (Modern Language Association) სტილი ძირითადად ჰუმანიტარულ მეცნიერებებში გამოიყენება. პრესრელიზების ციტირება MLA სტილში მოითხოვს დეტალურ ყურადღებას. სხვა MLA ციტირების მსგავსად, პრესრელიზების ფორმატი მოიცავს ორგანიზაციის სახელს, პრესრელიზის სათაურს ბრჭყალებში, გამოქვეყნების თარიღს და მედიუმს (ონლაინ თუ ბეჭდური).
ონლაინ პრესრელიზების ციტირება MLA-ში
ონლაინ პრესრელიზის ციტირებისას მიუთითეთ ორგანიზაციის სახელი, პრესრელიზის სათაური ბრჭყალებში, გამოქვეყნების თარიღი, ვებგვერდის სახელი დახრილი შრიფტით და URL მისამართი.
ფორმატი: ორგანიზაციის სახელი. “პრესრელიზის სათაური.” ვებგვერდის სახელი, დღე თვე წელი, URL.
მაგალითი: Google. “Google აცხადებს ახალი ხელოვნური ინტელექტის ფუნქციების შესახებ Google Workspace-ისთვის.” Google Blog, 15 სექტემბერი 2023, https://blog.google/ai-features-workspace.
ბეჭდური პრესრელიზების ციტირება MLA-ში
ბეჭდური პრესრელიზის ციტირების ფორმატი ოდნავ განსხვავებულია. მიუთითეთ ორგანიზაციის სახელი, სათაური ბრჭყალებში, თარიღი და აღნიშვნა “[პრესრელიზი]” ბოლოში.
ფორმატი: ორგანიზაციის სახელი. “პრესრელიზის სათაური.” დღე თვე წელი. [პრესრელიზი].
მაგალითი: Apple Inc. “Apple აცხადებს რეკორდულ გაყიდვებს უახლესი iPhone მოდელისთვის.” 10 ნოემბერი 2022. [პრესრელიზი].
ტექსტში ციტირება MLA სტილით
MLA სტილში ტექსტში ციტირება პრესრელიზებისთვის მოიცავს ორგანიზაციის სახელს და შესაბამის გვერდს ან სექციის ნომერს, თუ ეს შესაძლებელია. ონლაინ წყაროებისთვის, რომლებსაც არ აქვთ გვერდის ნომრები, საკმარისია მხოლოდ ორგანიზაციის სახელი.
მაგალითი: (Google)
პრესრელიზების ციტირება Chicago სტილში
Chicago სტილის ციტირება პრესრელიზებისთვის მიჰყვება კონკრეტულ ფორმატს, იმისდა მიხედვით, იყენებთ Notes and Bibliography თუ Author-Date სისტემას. ციტირება ჩვეულებრივ მოიცავს ორგანიზაციის სახელს, პრესრელიზის სათაურს ბრჭყალებში და გამოქვეყნების თარიღს. ონლაინ წყაროებისთვის URL მისამართი ემატება ბოლოში.
ონლაინ პრესრელიზების ციტირება Chicago-ში (Notes and Bibliography)
Notes and Bibliography სისტემაში ონლაინ პრესრელიზის ციტირებისას მიუთითეთ ორგანიზაციის სახელი, სათაური ბრჭყალებში, თარიღი და URL.
ფორმატი: ორგანიზაციის სახელი. “პრესრელიზის სათაური.” გამოქვეყნების თარიღი. URL.
მაგალითი: Google. “Google აცხადებს ახალი ხელოვნური ინტელექტის ფუნქციების შესახებ Google Workspace-ისთვის.” 15 სექტემბერი, 2023. https://blog.google/ai-features-workspace.
ბეჭდური პრესრელიზების ციტირება Chicago-ში
ბეჭდური პრესრელიზების ციტირება მსგავსია, მაგრამ URL-ის გარეშე. მაინც უნდა მიუთითოთ ორგანიზაციის სახელი, სათაური და თარიღი.
ფორმატი: ორგანიზაციის სახელი. “პრესრელიზის სათაური.” გამოქვეყნების თარიღი.
მაგალითი: Apple Inc. “Apple აცხადებს რეკორდულ გაყიდვებს უახლესი iPhone მოდელისთვის.” 10 ნოემბერი, 2022.
ტექსტში ციტირება Chicago სტილით (Author-Date)
Author-Date სისტემაში გამოიყენეთ ორგანიზაციის სახელი და გამოქვეყნების წელი ფრჩხილებში ტექსტში ციტირებისთვის.
მაგალითი: (Google 2023)
ხშირად დაშვებული შეცდომები პრესრელიზების ციტირებისას
პრესრელიზების ციტირებისას სტუდენტები ხშირად უშვებენ გარკვეულ შეცდომებს, რომლებიც შეიძლება თავიდან ავიცილოთ.
საერთო შეცდომები APA სტილში
APA სტილში ხშირი შეცდომებია:
- დახრილი შრიფტის არასწორი გამოყენება – APA-ში პრესრელიზის სათაური უნდა იყოს დახრილი
- თარიღის არასწორი ფორმატი – APA მოითხოვს წელი, თვე, დღე ფორმატს
- ორგანიზაციის სახელის გამოტოვება, როდესაც ავტორი არაა მითითებული
- ფრჩხილებში “[პრესრელიზი]” აღნიშვნის გამოტოვება ბეჭდური წყაროებისთვის
საერთო შეცდომები MLA სტილში
MLA სტილში ხშირი შეცდომებია:
- ბრჭყალების არასწორი გამოყენება – MLA-ში სათაური ბრჭყალებში უნდა იყოს
- თარიღის არასწორი ფორმატი – MLA მოითხოვს დღე, თვე, წელი ფორმატს
- ვებგვერდის სახელის გამოტოვება ან არასწორად ფორმატირება
- დახრილი შრიფტის არასწორი გამოყენება – MLA-ში ვებგვერდის სახელია დახრილი
საერთო შეცდომები Chicago სტილში
Chicago სტილში ხშირი შეცდომებია:
- Notes and Bibliography და Author-Date სისტემების არევა
- არასწორი პუნქტუაცია ციტირებაში
- თარიღის არასწორი ფორმატი
- URL-ის არასწორად მითითება ან გამოტოვება ონლაინ წყაროებისთვის
როგორ ავირიდოთ ეს შეცდომები
შეცდომების თავიდან ასაცილებლად:
- გაეცანით თქვენი სტილის გზამკვლევის უახლეს ვერსიას
- გამოიყენეთ ციტირების მენეჯერები, როგორიცაა Zotero ან Mendeley
- წყაროს ყველა აუცილებელი კომპონენტი ჩაინიშნეთ წყაროს პოვნისთანავე
- გადაამოწმეთ ციტირების ფორმატი სანდო წყაროებთან
პრაქტიკული რჩევები უნივერსიტეტის სტუდენტებისთვის
როგორ მოვიძიოთ სანდო პრესრელიზები
სანდო პრესრელიზების მოსაძიებლად:
- ეწვიეთ ოფიციალურ ვებგვერდებს, განსაკუთრებით “Media” ან “Press” განყოფილებებს
- გამოიყენეთ სპეციალიზებული სერვისები, როგორიცაა PR Newswire ან Business Wire
- გადაამოწმეთ ინფორმაცია სხვა სანდო წყაროებთან
- ყურადღება მიაქციეთ პრესრელიზის გამოქვეყნების თარიღს – ახალი ინფორმაცია უფრო ღირებულია
ციტირების მენეჯერების გამოყენება
ციტირების მენეჯერები შეიძლება იყოს ძალიან სასარგებლო:
- Zotero, Mendeley და EndNote შეგიძლიათ გამოიყენოთ პრესრელიზების ციტირებისთვის
- ავტომატურად ფორმატირებს ციტირებებს სხვადასხვა სტილში
- ინახავს თქვენს წყაროებს ერთ ადგილას
- ზოგი მათგანი ავტომატურად ამოიღებს მეტადატას ვებგვერდებიდან
თანმიმდევრულობის მნიშვნელობა
თანმიმდევრულობა ციტირებაში არის უმნიშვნელოვანესი:
- გამოიყენეთ ერთი და იგივე სტილი მთელი დოკუმენტის მასშტაბით
- დაიცავით ერთი და იგივე ფორმატი მსგავსი წყაროებისთვის
- ყურადღება მიაქციეთ წვრილმანებს, როგორიცაა პუნქტუაცია და დახრილი შრიფტი
- შექმენით თქვენი პირადი საცნობარო გვერდი, სადაც ჩაინიშნავთ გამოყენებული სტილის წესებს
წყაროების შემოწმება
ყოველთვის გადაამოწმეთ თქვენი წყაროები:
- დარწმუნდით, რომ პრესრელიზი გამოქვეყნებულია ოფიციალური ორგანიზაციის მიერ
- შეამოწმეთ ინფორმაციის სიზუსტე სხვა წყაროებთან შედარებით
- დარწმუნდით, რომ ყველა URL მისამართი მუშაობს და მიუთითებს სწორ წყაროზე
- გამოიყენეთ “Wayback Machine” ტიპის არქივები, თუ ონლაინ წყარო აღარაა ხელმისაწვდომი
დასკვნა
პრესრელიზების სწორად ციტირება APA, MLA და Chicago სტილებში არის უმნიშვნელოვანესი აკადემიური უნარი. სწორი ციტირება არა მხოლოდ თქვენი ნაშრომის აკადემიურ სანდოობას უზრუნველყოფს, არამედ იცავს თქვენს სამეცნიერო კეთილსინდისიერებას და გეხმარებათ პლაგიატის თავიდან აცილებაში. თითოეულ სტილს აქვს თავისი სპეციფიკა და წესები, რომელთა ცოდნაც აუცილებელია აკადემიური ნაშრომის შესაქმნელად.
სხვადასხვა დარგში სხვადასხვა სტილი გამოიყენება – სოციალურ მეცნიერებებში APA, ჰუმანიტარულ დარგებში MLA, ხოლო ისტორიასა და ხელოვნებაში Chicago. თითოეული მათგანი განსხვავდება ფორმატით, თარიღის წყობით, დახრილი შრიფტისა და ბრჭყალების გამოყენებით. მათი სწორად ცოდნა და გამოყენება პროფესიული ზრდის ნაწილია.
თუ გიჭირთ პრესრელიზების ციტირება ან გსურთ დარწმუნდეთ, რომ თქვენი აკადემიური ნაშრომი სრულყოფილია, შთაგონებას შეუძლია დაგეხმაროთ. ჩვენი პროფესიონალები დაგეხმარებიან როგორც ციტირების საკითხებში, ისე მთლიანი ნაშრომის მომზადებაში.
მოგვწერე!
