შესავალი
MLA სათაურის დაფორმატება აკადემიური ნაშრომის შექმნის უმნიშვნელოვანესი ნაწილია. სტუდენტები ადრე თუ გვიან აუცილებლად აწყდებიან MLA სტილის გამოყენების საჭიროებას, განსაკუთრებით ჰუმანიტარულ და სოციალურ მეცნიერებებში. სწორად გაფორმებული MLA სათაური არა მხოლოდ აკადემიური ეტიკეტის დაცვას გულისხმობს, არამედ მნიშვნელოვნად ამარტივებს დოკუმენტის აღქმასა და ორგანიზებას.
დღევანდელ სტატიაში საფუძვლიანად განვიხილავთ MLA სათაურის დაფორმატების წესებს და გაგაცნობთ პრაქტიკულ ნიმუშებს. თავდაპირველად, უნდა ვიცოდეთ, რომ MLA ფორმატში განსხვავებაა სათაურსა (heading) და კოლონტიტულს (header) შორის. სათაური თავსდება დოკუმენტის პირველი გვერდის ზედა მარცხენა კუთხეში, ხოლო კოლონტიტული – ავტორის გვარი და გვერდის ნომერი, ჩანს ყოველი გვერდის ზედა მარჯვენა კუთხეში.
თუ გსურთ, რომ თქვენი აკადემიური ნაშრომი პროფესიონალურად გამოიყურებოდეს, მაგრამ დრო აღარ გრჩებათ ფორმატირების წესების შესასწავლად, შთაგონება დაგეხმარებათ საუკეთესო ხარისხის ნაშრომის მომზადებაში.
მოგვწერე!MLA-ს სათაურისა და კოლონტიტულის თავისებურებები
MLA სათაური აკადემიური ნაშრომის “სავიზიტო ბარათია”. სტუდენტების უმრავლესობამ იცის, რომ MLA წერის სტილის ამოცნობა ადვილად შეიძლება კლასიკური სათაურით, რომელიც გვერდის ზედა მარცხენა კუთხეშია განთავსებული. სწორედ ამ სათაურში აისახება სტუდენტის სრული სახელი, ლექტორის გვარი, კურსის დასახელება და თარიღი.
MLA სათაურის ტიპური მაგალითი ასე გამოიყურება:
გიორგი მაისურაძე
პროფესორი ბერიძე
ინგლისური ენის ისტორია 2030
9 სექტემბერი 2024
თანამედროვე ენების ასოციაციის (MLA) თანახმად, სათაური მხოლოდ ამ ოთხ ხაზს მოიცავს, თუ თქვენი უნივერსიტეტის სახელმძღვანელო პრინციპები სხვა რამეს არ ითვალისწინებს. როდესაც ნაშრომში ასეთ სათაურს ხედავთ, თავიდანვე ცხადია, რომ საქმე MLA ფორმატთან გაქვთ.
მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ MLA ფორმატის სათაური ყოველთვის შესაბამის კოლონტიტულთან ერთად გვხვდება, რაც არ არის ერთი და იგივე. ზემოთ მოყვანილი მაგალითი MLA სათაურია, რომელიც მხოლოდ დოკუმენტის პირველ გვერდზე უნდა იყოს. კოლონტიტული კი შეიცავს სტუდენტის გვარს (როგორც ეს სტუდენტის მოწმობაშია მითითებული) და გვერდის ნომერს. MLA სათაურისგან განსხვავებით, რომელიც ყოველთვის პირველი გვერდის ზედა მარცხენა კუთხეშია, MLA კოლონტიტული ყოველი გვერდის ზედა მარჯვენა კუთხეში ჩანს შესაბამისი ნომრებით.
თუ მეოთხე გვერდს ავიღებთ, კოლონტიტულის მაგალითი ასე გამოიყურება:
მაისურაძე 4
MLA სათაურის დაფორმატების ძირითადი წესები
MLA სათაურის დაფორმატება რამდენიმე ძირითად წესს ეყრდნობა. პირველ რიგში, სათაური ოთხ მკაფიოდ განსაზღვრულ ხაზს უნდა მოიცავდეს, რომლებიც ზემოთ აღვწერეთ. ეს ხაზები დოკუმენტის პირველი გვერდის ზედა მარცხენა კუთხეში უნდა განთავსდეს და მნიშვნელოვანია, რომ მათი თანმიმდევრობა არ დაირღვეს.
სათაურის ძირითადი წესები:
- უნდა იყოს ორმაგი დაშორებით (დაბლ სფეისინგით), თუ სხვა რამ არ არის მითითებული
- უნდა იყენებდეს 1-დიუიმიან მინდორს (მარჯინს)
- უნდა გამოჩნდეს ზედა მარცხენა კუთხეში
- გვერდის სათაური უნდა მოსდევდეს და იყოს ცენტრში მოთავსებული
გვერდის სათაურში ყოველი სიტყვა დიდი ასოთი უნდა იწყებოდეს, გარდა ისეთი სიტყვებისა, როგორიცაა “the”, “a”, “or”, “and” (ინგლისურენოვანი ტექსტის შემთხვევაში). ქართულ ენაზე დაწერილი ნაშრომის შემთხვევაში, მხოლოდ პირველი სიტყვა იწყება დიდი ასოთი, თუ სასწავლო დაწესებულება სხვა რამეს არ მოითხოვს.
თავი აარიდეთ ტიპურ შეცდომებს:
- ნუ დაამატებთ ზედმეტ ინფორმაციას სათაურში (მაგ., პირადი ნომერი, თარიღი ორჯერ)
- ნუ გამოიყენებთ კურსიულ ან ხაზგასმულ სტილს სათაურში
- ნუ ჩასვამთ სათაურს დოკუმენტის ყველა გვერდზე
MLA კოლონტიტულის დაფორმატების წესები
MLA ფორმატის მიხედვით, კოლონტიტული თქვენს გვარსა და გვერდის ნომერს უნდა შეიცავდეს. ეს ინფორმაცია ყოველი გვერდის ზედა მარჯვენა კუთხეში უნდა განთავსდეს, გვერდის კიდიდან 1/2 დიუიმის დაშორებით. კოლონტიტულის მთავარი დანიშნულებაა გვერდების სწორი ნუმერაციის უზრუნველყოფა და უნივერსიტეტში ჩაბარებული ნაშრომის შემთხვევითი დაკარგვის თავიდან აცილება.
MLA კოლონტიტულის ძირითადი ფორმატი ასეთია:
გვარი გვერდის ნომერი
მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს:
- თქვენს გვარსა და გვერდის ნომერს შორის უნდა იყოს ერთი შუალედი
- არ უნდა დაემატოს წერტილი, მძიმე ან სხვა სასვენი ნიშანი
- კოლონტიტული ნაშრომის ყველა გვერდზე უნდა ჩანდეს, პირველი გვერდის ჩათვლით
გვერდების ნუმერაცია პირველივე გვერდიდან იწყება და ნაშრომის ბოლომდე გრძელდება, ბიბლიოგრაფიის ჩათვლით. ამასთან, MLA ფორმატი სატიტულო გვერდს არ მოითხოვს, თუმცა ზოგიერთი პროფესორი შეიძლება ითხოვდეს მას. ასეთ შემთხვევაში, სატიტულო გვერდიც გვერდი 1-ად უნდა დაინომროს და კოლონტიტული მასზეც უნდა გამოჩნდეს.
MLA სათაურის დაფორმატება MS Word-ში
Microsoft Word-ში MLA სათაურის დაფორმატება არც ისე რთულია, როგორც ბევრს ჰგონია. თუ ერთხელ მაინც შეასრულებთ ამ პროცედურას, ადვილად დაიმახსოვრებთ. დავიწყოთ კოლონტიტულის დაფორმატებით:
- დააწკაპუნეთ “ჩასმა” (Insert) ჩანართზე
- განაგრძეთ “გვერდის ნომერი” (Page Number) ღილაკზე დაჭერით, შემდეგ “გვერდის ზედა ნაწილი” (Top of Page) და აირჩიეთ მარჯვენა გასწორება
- დააწკაპუნეთ გვერდის კოლონტიტულზე და დაამატეთ თქვენი გვარი გვერდის ნომრის წინ
- დარწმუნდით, რომ შრიფტი და ზომა სწორია: Times New Roman (ან სხვა არჩეული შრიფტი) ზომით 12
რაც შეეხება თავად MLA სათაურს, ის ჩვეულებრივი ტექსტის სახით იწერება და არ მოითხოვს რაიმე განსაკუთრებულ ფორმატირებას MS Word-ში:
- დააყენეთ კურსორი დოკუმენტის დასაწყისში
- დარწმუნდით, რომ პარაგრაფის სტილი მარცხენა გასწორებაა
- დაწერეთ თქვენი სრული სახელი და გვარი
- დააჭირეთ Enter-ს და დაწერეთ ლექტორის სახელი
- კვლავ Enter და დაწერეთ კურსის დასახელება
- კიდევ ერთხელ Enter და დაწერეთ თარიღი (დღე თვე წელი)
გაითვალისწინეთ, რომ ხაზებს შორის დაშორება ორმაგი (Double spacing) უნდა იყოს, რაც “აბზაცის” (Paragraph) მენიუში შეგიძლიათ დააყენოთ.
MLA სათაურის დაფორმატება Google Docs-ში
Google Docs-ში MLA სათაურის დაფორმატება MS Word-ის პროცესის მსგავსია, თუმცა გარკვეული განსხვავებები არსებობს. განვიხილოთ, როგორ შეიძლება Google Docs-ში MLA კოლონტიტულის შექმნა:
- დააწკაპუნეთ “ჩასმა” (Insert)
- ჩამოდით “კოლონტიტული” (Header) სექციამდე და აირჩიეთ “გვერდის ნომერი” (Page number)
- დააწკაპუნეთ პატარა ისრის ხატულაზე და მიიტანეთ მაუსი კოლონტიტულის ნაწილთან
- როდესაც ხელსაწყოთა პანელს იხილავთ, გააგრძელეთ მარჯვენა გასწორებით, როგორც MS Word-ში
- დააწკაპუნეთ “ჩასმა”, შემდეგ გვერდის ნუმერაცია და აირჩიეთ მარჯვენა გასწორება
- შემდეგ დააწკაპუნეთ შესაბამის გვერდის ნომერზე, რომ დაამატოთ თქვენი გვარი
- დარწმუნდით, რომ აირჩიეთ თქვენი დავალების კოლონტიტული შრიფტისა და ზომის დაყენებით
Google Docs-ში MLA სათაურის შექმნა ძალიან მარტივია:
- დარწმუნდით, რომ დოკუმენტი 1-დიუიმიანი მინდვრებითაა დაფორმატებული
- ზედა მარცხენა კუთხეში დაწერეთ სრული სახელი და გვარი
- დააჭირეთ Enter-ს და ორმაგი დაშორებით დაწერეთ ლექტორის სახელი
- იგივე პრინციპით დაამატეთ კურსის დასახელება და თარიღი
განსხვავება MS Word-სა და Google Docs-ს შორის ძირითადად ინტერფეისს უკავშირდება, თუმცა ორივე პროგრამა საშუალებას გაძლევთ, მარტივად შექმნათ MLA ფორმატირებული დოკუმენტი.
პრაქტიკული ნიმუშები და მაგალითები
MLA სათაურის სრული ნიმუში ასე გამოიყურება:
ნინო გიორგაძე
ასოც. პროფ. ლევან მთვარელიშვილი
ინგლისური ლიტერატურა 101
15 მარტი 2024
სონეტის სტრუქტურული ანალიზი შექსპირის შემოქმედებაში
კოლონტიტულის ნიმუში:
გიორგაძე 3
სხვადასხვა საგნების მაგალითები:
- ისტორიის ნაშრომისთვის:
ლუკა კვარაცხელია
პროფ. მერაბ ჯანელიძე
საქართველოს ისტორია 1801
24 აპრილი 2024 - ფილოსოფიის ნაშრომისთვის:
სალომე ნოზაძე
ასოც. პროფ. ნიკოლოზ მგელაძე
შესავალი ფილოსოფიაში 1001
3 თებერვალი 2024 - ლიტერატურის ნაშრომისთვის:
დავით ჩაჩანიძე
პროფ. ნინო ლომიძე
მსოფლიო ლიტერატურა 2050
17 ოქტომბერი 2024
MLA სათაურის დაფორმატების გასათვალისწინებელი საკითხები:
- სახელი და გვარი სრულად უნდა დაიწეროს (არა მხოლოდ ინიციალებით)
- თარიღი დღე, თვე, წელი ფორმატით უნდა ჩაიწეროს
- ყველა ინფორმაცია მარცხენა მხარეს უნდა იყოს თავმოყრილი, ცენტრირების გარეშე
- ნაშრომის სათაური ცენტრირებული უნდა იყოს და მოსდევდეს ოთხხაზიან MLA სათაურს
დასკვნა
MLA სათაურის დაფორმატება აკადემიური წერის მნიშვნელოვანი ნაწილია. სწორად შესრულებული სათაური და კოლონტიტული არა მხოლოდ აკადემიური ნორმების დაცვას ნიშნავს, არამედ ამარტივებს ნაშრომის ორგანიზებასა და წაკითხვას როგორც ლექტორისთვის, ისე თანაკურსელებისთვის.
გახსოვდეთ MLA ფორმატის ძირითადი წესები:
- სათაური ოთხ ხაზს მოიცავს: სრული სახელი, ლექტორის სახელი, კურსის დასახელება, თარიღი
- კოლონტიტული გვარსა და გვერდის ნომერს შეიცავს ყველა გვერდზე
- ორმაგი დაშორება მთელ დოკუმენტში გამოიყენება
- 1-დიუიმიანი მინდვრები დოკუმენტის ყველა მხარეს უნდა იყოს
თუ აკადემიური ნაშრომის ფორმატირებას თავს ვერ ართმევთ ან დრო აღარ გრჩებათ, შთაგონება დაგეხმარებათ. ჩვენი პროფესიონალები თქვენი ნაშრომის სრულყოფილ დაფორმატებას უზრუნველყოფენ MLA სტილში.
მოგვწერე!
