შესავალი
ლიტერატურის მიმოხილვა ნაშრომის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ნაწილია, რომელიც მკითხველს სთავაზობს თემასთან დაკავშირებული არსებული ცოდნის სტრუქტურირებულ ხედვას. მაგრამ ლიტერატურის მიმოხილვა არ არის უბრალოდ სხვა ავტორების ნამუშევრების ჩამონათვალი – ის დამატებით ღირებულებას უნდა სძენდეს კვლევას. კარგი ლიტერატურის მიმოხილვა გამოავლენს კვლევით სიცარიელეებს, შეაფასებს გამოყენებული მეთოდების ძლიერ და სუსტ მხარეებს და დაეხმარება მკითხველს შედეგების ინტერპრეტაციაში.
თუ ლიტერატურის მიმოხილვის დასაწერად დრო არ გაქვთ, დაგვიკავშირდით და შთაგონება დაგიწერთ მაღალი ხარისხის ნაშრომს.
ამ ბლოგში განვიხილავთ, როგორ დავწეროთ ღირებულების მქონე ლიტერატურის მიმოხილვა თქვენი ნაშრომისთვის 7 ეფექტური ნაბიჯის გამოყენებით.
რა არის ლიტერატურის მიმოხილვა და რატომ არის მნიშვნელოვანი
ლიტერატურის მიმოხილვა არის კონკრეტულ სფეროში არსებული ლიტერატურის მიმოხილვა, რომელიც მასალას წარმოადგენს მკაფიოდ სტრუქტურირებული ფორმით და მიდის საინტერესო დასკვნებამდე. ის ეხმარება მკვლევარებს, რადგან მკითხველი იღებს განახლებულ და კარგად სტრუქტურირებულ მიმოხილვას კონკრეტულ სფეროში არსებული ლიტერატურის შესახებ.
ლიტერატურის მიმოხილვის მთავარი ღირებულება იმაში მდგომარეობს, რომ ის:
- ავლენს კვლევით სიცარიელეებს, რაც დაეხმარება მკითხველებს, რომლებიც გეგმავენ ამავე სფეროში კვლევას პირველად
- აყალიბებს გამოყენებული მეთოდების უპირატესობებსა და ნაკლოვანებებს
- განიხილავს შედეგების შედეგებს, რაც დაეხმარება მკითხველს შედეგების ინტერპრეტაციასა და გამოყენებაში
ლიტერატურის მიმოხილვის წერა ბევრად უფრო რთულია, ვიდრე ჩვეულებრივი კვლევითი ნაშრომის შექმნა, რადგან საჭიროა ბევრი გადაწყვეტილების მიღება სტრუქტურასთან დაკავშირებით.
ლიტერატურის მიმოხილვის ტიპები ნაშრომში
ლიტერატურის მიმოხილვა სხვადასხვა ფორმით გვხვდება. განვიხილოთ ძირითადი ტიპები:
კლასიკური ლიტერატურის მიმოხილვა პირველ რიგში წარმოადგენს მიმოხილვის სტრუქტურასა და მიზანს, შემდეგ ლოგიკურად წარმოადგენს ლიტერატურას, კომენტარს აკეთებს ციტირებული მასალების განსხვავებებსა და მსგავსებებზე, და ბოლოს მოსდევს განხილვა და დასკვნები.
ემპირიული კითხვით მართული მიმოხილვა შეიძლება დაიწყოს ემპირიული კითხვით და ლიტერატურის მიმოხილვის მეთოდად გამოიყენოს ამ კითხვაზე პასუხის გაცემა.
თემატური მიმოხილვა ფოკუსირებულია კონკრეტულ თემაზე უფრო ფართო სფეროში. მაგალითად, ტრანსპორტისა და გარემოს შესახებ მიმოხილვას შეიძლება ჰქონდეს მკაფიო ფოკუსირება დაბალნახშირბადიან ტრანსპორტის სისტემებზე.
ლიტერატურის მიმოხილვები ასევე შეიძლება იყოს ავტორზე-ცენტრირებული ან თემაზე-ცენტრირებული. ავტორზე-ცენტრირებული მიმოხილვები განიხილავს გარკვეული ავტორის ან ავტორთა ჯგუფის მიერ დაწერილ პუბლიკაციებს ერთმანეთის მიყოლებით. თემაზე-ცენტრირებული მიმოხილვა კი მკითხველს ატარებს იმ გზებზე, რომლებითაც წინა პუბლიკაციებმა ხელი შეუწყო კონცეფციების, თემების ან ფენომენების გაგებას.
მეთოდოლოგია: როგორ შევარჩიოთ ლიტერატურა
ლიტერატურის მიმოხილვის ერთ-ერთი ყველაზე სუსტი ელემენტი ისაა, რომ ხშირად არ არის მკაფიოდ გამჟღავნებული გამოყენებული მეთოდოლოგიები. ჩვენი რეკომენდაციაა ავტორებმა მკაფიოდ განმარტონ გამოყენებული მეთოდოლოგიები და შერჩეული მასალა, რომელიც წარმოადგენს მიმოხილვის წყაროს.
ლიტერატურის ეფექტური შერჩევისთვის:
გამოიყენეთ მონაცემთა ბაზები, როგორიცაა Web of Science, SCOPUS და Google Scholar. მკაფიოდ განმარტეთ ძიებისას გამოყენებული საკვანძო სიტყვები.
გამოიყენეთ ფილტრი, განსაზღვრეთ თარიღის და სხვა ტიპის კრიტერიუმები, ეს შეიძლება მოიცავდეს ენებს, დროის ჩარჩოს და კონტექსტს.
გამოიყენეთ “თოვლის გუნდის” მეთოდი (snowballing). წინ თოვლის გუნდის პრინციპი გულისხმობს ნაშრომზე ციტირებების პოვნას, ხოლო უკან თოვლის გუნდის პრინციპი გულისხმობს ნაშრომში ციტირებების პოვნას.
ლიტერატურის მიმოხილვის სტრუქტურა
ლიტერატურის მიმოხილვის ნაშრომი შეიძლება ბევრი სხვადასხვა გზით დაიწეროს. შესავალი შეიძლება ძალიან ჰგავდეს ჩვეულებრივი კვლევითი ნაშრომის შესავალს, სადაც განიხილება თემის წინაპირობა, რა არის უკვე ცნობილი კვლევის ძირითადი მიმართულებების თვალსაზრისით, რა ხარვეზებია ლიტერატურაში, ნაშრომის მოტივაცია და მიზანი და კვლევის კითხვები.
პრეზენტაციისთვის, ლიტერატურის მიმოხილული ნაწილის წარდგენა ხშირად ხდება ცხრილის ან ცხრილების სერიის ფორმით. ცხრილები შეიძლება შეიცავდეს ავტორებს, აღწერით მახასიათებლებს (როგორიცაა გამოქვეყნების წელი, გეოგრაფიული არეალი და შერჩევის ზომა). ცხრილები ასევე შეიძლება სტრუქტურირებული იყოს მეთოდებით, შედეგებით ან სხვა შინაარსთან დაკავშირებული კლასტერებით.
ცხრილები არ არის ინფორმაციის წარმოდგენის ერთადერთი საშუალება. ხშირ შემთხვევაში, ტექსტი ან დიაგრამები ასევე შეიძლება გამოყენებულ იქნას შედეგების წარსადგენად. მიმოხილვის ავტორებმა ასევე უნდა იფიქრონ “აშკარა შედეგების” წარდგენაზეც, როგორიცაა ტენდენციები გამოქვეყნების თარიღებში ან მეთოდოლოგიებში.
პრაქტიკული რჩევები ღირებულების მქონე ლიტერატურის მიმოხილვისთვის
ღირებულების მქონე ლიტერატურის მიმოხილვა სხვადასხვა გზით შეიძლება შეიქმნას. ძირითადი ვარიანტებია:
ემპირიული შედეგების სინთეზი, სადაც შედეგები შეიძლება წარმოდგენილი იყოს რაოდენობრივი ეფექტების დიაპაზონის სახით. მეტა-ანალიზები არის ემპირიული შედეგების წარმოდგენის უფრო მკაცრი გზა.
მეთოდოლოგიური ანალიზი, რომელიც განიხილავს გამოყენებულ მეთოდებს და მათ უპირატესობებსა და ნაკლოვანებებს. ეს შეიძლება მოიცავდეს დომინანტი მეთოდოლოგიების მიმოხილვას და ახალი მეთოდების შესაძლებლობებს.
თეორიული ანალიზი, რომელიც იკვლევს სხვადასხვა გამოყენებულ თეორიებს და მათ მნიშვნელობას. ეს შეიძლება მოიცავდეს თეორიების ძლიერ და სუსტ მხარეებს და მათ გავლენას შედეგებზე.
კვლევის სიცარიელეების გამოვლენა და კვლევითი დღის წესრიგის ჩამოყალიბება, რომელიც შეიძლება დაკავშირებული იყოს ემპირიული, მეთოდოლოგიური და თეორიული ფოკუსის მქონე მიმოხილვებთან.
რეალური გამოყენების შესაძლებლობების განხილვა, რაც გულისხმობს დისკუსიას ან სინთეზს იმის შესახებ, თუ რამდენად სასარგებლოა ლიტერატურა რეალური მსოფლიოს აპლიკაციებისთვის.
კონცეპტუალური მოდელის შექმნა, რომელიც უზრუნველყოფს მკაფიო სტრუქტურას იმის შესახებ, თუ როგორ არის დაკავშირებული დამოკიდებული და დამოუკიდებელი ცვლადები.
გავრცელებული შეცდომები და მათი თავიდან აცილება
ლიტერატურის მიმოხილვის შექმნისას გავრცელებული შეცდომებია:
უბრალო ჩამონათვალი ღირებულების დამატების გარეშე. კარგი მიმოხილვის ნიშანი ისაა, რომ დამატებითი ღირებულება მთელ მიმოხილვას გასდევს, და არა მხოლოდ დასკვნებს.
მეთოდოლოგიის გაუმჟღავნებლობა. მკვლევარებმა უნდა აღწერონ, როგორ შეირჩა ლიტერატურა და რა კრიტერიუმები იყო გამოყენებული.
კვლევის შეზღუდული ფოკუსის კრიტიკა. ლიტერატურის მიმოხილვის ავტორებმა თავი უნდა აარიდონ ორიგინალური სტატიების ავტორების კრიტიკას იმის გამო, რომ არ შეესაბამებიან მიმოხილვის მასშტაბს.
დასკვნების წყაროს გაურკვევლობა. მნიშვნელოვანია მკაფიოდ გამოვავლინოთ, არის თუ არა დასკვნები და ინტერპრეტაციები წარმოდგენილი ორიგინალური სტატიების ავტორების მიერ, თუ ლიტერატურის მიმოხილვის ავტორების მიერ.
დასკვნა
ლიტერატურის მიმოხილვის დაწერა უმნიშვნელოვანესი ამოცანაა ნებისმიერი ნაშრომისთვის. კარგი ლიტერატურის მიმოხილვა ემსახურება არა მხოლოდ თემის შესახებ არსებული ცოდნის შეჯამებას, არამედ ღირებულებას მატებს მას კრიტიკული ანალიზით, კვლევითი სიცარიელეების გამოვლენით და მომავალი კვლევის მიმართულებების შეთავაზებით.
მთავარი ელემენტი ნებისმიერი მაღალი ხარისხის ლიტერატურის მიმოხილვისთვის არის დამატებითი ღირებულება. ეს გულისხმობს ლიტერატურის მეტს, ვიდრე უბრალოდ შეჯამებას – ის მოითხოვს ინტერპრეტაციას, კრიტიკულ შეფასებას და სინთეზს. ლიტერატურის მიმოხილვა არ უნდა იყოს უბრალოდ “ვის რა აქვს ნათქვამი”, არამედ უნდა წარმოადგენდეს მკაფიო და ავტორიტეტულ ხედვას სფეროში არსებულ ცოდნაზე, სიცარიელეებზე და მომავალი კვლევის შესაძლებლობებზე.
შეგახსენებთ, თუ მუშაობთ, ან რაიმე ფორსმაჟორი გამოგიჩნდათ და ლიტერატურის მიმოხილვის შესრულებისთვის დრო არ გრჩებათ, მოგვწერეთ ახლავე!
