შესავალი
აკადემიურ სამყაროში პირველი ნაბიჯების გადადგმისას ხშირად გვხვდება უამრავი ტექნიკური ტერმინი, რომელმაც შეიძლება დაგვაბნიოს. „კვლევის მეთოდები”, „კვლევის მეთოდოლოგია”, „მონაცემთა შეგროვება და ანალიზი” – ეს მხოლოდ მცირე ნაწილია იმ ცნებებისა, რომლებთანაც მოგიწევთ შეხება. სანამ საკვლევ პროექტზე მუშაობას დაიწყებთ, აუცილებელია გაიაზროთ, რა მეთოდებს გამოიყენებთ მიზნების მისაღწევად.
კვლევის მეთოდოლოგია წარმოადგენს თქვენი ნაშრომის საფუძველს და მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს თქვენი კვლევის სანდოობასა და ღირებულებას. მკვლევრის უნარი, სწორად შეარჩიოს და გამოიყენოს მეთოდები, პირდაპირ აისახება საბოლოო შედეგის ხარისხზე. ამიტომ თავიდანვე მნიშვნელოვანია გავერკვეთ, რას გულისხმობს კვლევის მეთოდოლოგია და როგორ განსხვავდება იგი კვლევის მეთოდებისგან.
თუ თავს იმტვრევთ, როგორ შეარჩიოთ და დანერგოთ სწორი მეთოდოლოგია თქვენს ნაშრომში, ან დრო აღარ გრჩებათ ამ რთული საკითხის გასარჩევად, შთაგონება მზად არის დაგეხმაროთ.
მოგვწერე!რა არის კვლევის მეთოდოლოგია?
კვლევის მეთოდოლოგია წარმოადგენს სამოქმედო გეგმას, რომელიც განსაზღვრავს, როგორ ჩაატარებთ კვლევას მიზნების მისაღწევად. ეს არის სადისერტაციო, სადიპლომო ან სამეცნიერო ნაშრომის არსებითი ნაწილი, რომელიც განმარტავს მონაცემთა შეგროვებისა და ანალიზის გამოყენებულ მეთოდებს. კვლევის მეთოდოლოგიის სწორად ჩამოყალიბება საშუალებას აძლევს მკითხველს შეაფასოს თქვენი კვლევის სანდოობა და დამაჯერებლობა.
კვლევის მეთოდოლოგია მოიცავს შემდეგ ინფორმაციას:
- კვლევის ტიპს და მიდგომას;
- მონაცემთა შეგროვებისა და ანალიზისთვის გამოყენებულ მეთოდებს;
- კვლევაში გამოყენებულ მასალებსა და ინსტრუმენტებს;
- მიკერძოების თავიდან აცილების ან შემცირების გზებს;
- კონკრეტული მეთოდების შერჩევის მიზეზებს.
რა განსხვავებაა მეთოდოლოგიასა და მეთოდებს შორის?
მეთოდოლოგია წარმოადგენს თქვენი პროექტის საერთო გეგმას, რომელიც მოიცავს კვლევაში გამოყენებული მეთოდების შესწავლას და მიზნების მისაღწევად შესაფერისი მიდგომის შემუშავებას. მეთოდები კი გულისხმობს მონაცემთა შეგროვებისა და ანალიზისთვის გამოყენებულ კონკრეტულ პროცედურებს, როგორიცაა გამოკითხვები, სტატისტიკური ტესტები და ექსპერიმენტები.
მოკლე სამეცნიერო ნაშრომებისთვის შესაძლოა საკმარისი იყოს მეთოდების მარტივი აღწერა, მაგრამ უფრო ვრცელი და რთული პროექტებისთვის (დისერტაცია ან თეზისი) აუცილებელია მეთოდოლოგიის ნაწილის ჩართვა. ამ თავში მკვლევარმა უნდა განმარტოს საკვლევი საკითხების შესწავლის მიდგომა და მიუთითოს შესაბამისი წყაროები მეთოდების არჩევანის დასასაბუთებლად.
რატომ არის მნიშვნელოვანი მეთოდოლოგიის ნაწილი?
მეთოდოლოგიის ნაწილის მნიშვნელობა არ უნდა შეფასდეს მცირედ, რადგან ის წარმოადგენს პლატფორმას, სადაც შეგიძლიათ აჩვენოთ თქვენი კვლევის პროცესის საფუძვლიანობა და მისი პოტენციალი შემდგომი კვლევისთვის. ამ ნაწილის ჩართვით ზრდით ნაშრომის სანდოობას და განათავსებთ მას თქვენი სფეროს კონტექსტში. მეთოდოლოგიის თავი ასევე წარმოადგენს მიმართულებას მკითხველებისთვის, რომლებსაც აქვთ კითხვები ან კრიტიკა ნაშრომის სხვა ნაწილებთან დაკავშირებით.
კვლევის მეთოდოლოგიის ტიპები
კვლევის მეთოდოლოგიები ძირითადად სამ ტიპად იყოფა მათი ფოკუსის მიხედვით: რიცხვებზე, სიტყვებზე ან ორივეზე ერთად. თითოეულ მათგანს აქვს თავისი თავისებურებები და გამოყენების სფეროები.
რაოდენობრივი კვლევის მეთოდოლოგია
რაოდენობრივი კვლევის მეთოდოლოგია მიზნად ისახავს რიცხობრივი მონაცემების გაზომვასა და შემოწმებას. იგი გამოიყენება რაიმეს დასადასტურებლად და იყენებს სხვადასხვა ტექნიკას, როგორიცაა ტესტები, გამოკითხვები და არსებული მონაცემთა ბაზები. მაგალითად, თუ გჭირდებათ რამდენიმე ჰიპოთეზის შემოწმება, რაოდენობრივი მეთოდოლოგია შეიძლება იყოს შესაფერისი.
რაოდენობრივი კვლევა საშუალებას გვაძლევს მივიღოთ ზუსტი შედეგები, რომლებიც შეიძლება განზოგადდეს უფრო ფართო მოსახლეობაზე. ის ასევე უზრუნველყოფს ობიექტურობასა და დამოუკიდებლობას მკვლევრის მიკერძოებისგან.
თვისებრივი კვლევის მეთოდოლოგია
თვისებრივი კვლევის მეთოდოლოგია მოიცავს ტექსტური მონაცემებისა და სიტყვების შეგროვებასა და ანალიზს. ეს მიდგომა ხშირად გამოიყენება საძიებო კვლევისთვის, სადაც კვლევის მიზანია მოვლენის გაგება. ის მოიცავს სხვადასხვა ტექნიკას, როგორიცაა ინტერვიუები, დაკვირვებები და ფოკუს ჯგუფები. საძიებო კვლევა განსაკუთრებით სასარგებლო შეიძლება იყოს სოციოლოგიის ან ფსიქოლოგიის ნაშრომებში, რომლებიც მიზნად ისახავენ ადამიანთა ქმედებების გაგებას.
თვისებრივი კვლევა გვთავაზობს სიღრმისეულ წვდომას ადამიანთა გამოცდილებაზე, აზროვნებასა და მოტივაციებზე. ის გვეხმარება რთული სოციალური მოვლენების უკეთ გაგებაში და ახალი თეორიების განვითარებაში.
შერეული მეთოდოლოგია
შერეული მეთოდოლოგია აერთიანებს რაოდენობრივ და თვისებრივ მიდგომებს. რაოდენობრივი მეთოდი იძლევა კონკრეტულ ფაქტებსა და ციფრებს, ხოლო თვისებრივი მეთოდი ამატებს ადამიანურ ასპექტს კვლევას. შერეული მეთოდის გამოყენებით მკვლევრებს შეუძლიათ მიიღონ როგორც ზუსტი, ისე საძიებო მონაცემები, რაც იწვევს უაღრესად საინტერესო შედეგებს.
შერეული მეთოდი იდეალურია რთული კვლევითი კითხვებისთვის, რომლებიც მოითხოვს როგორც რაოდენობრივ გაზომვებს, ისე თვისებრივ ინტერპრეტაციას. ის ასევე აძლიერებს კვლევის შედეგების სანდოობასა და მრავალფეროვნებას.
როგორ შევარჩიოთ სწორი მეთოდოლოგია?
რაოდენობრივი მიდგომა საშუალებას გაძლევთ მიიღოთ პრაქტიკული შედეგები, თუ თქვენი კვლევის პრობლემა მოიცავს ვრცელი რიცხობრივი მონაცემების შეგროვებას. წინააღმდეგ შემთხვევაში, თვისებრივი მეთოდოლოგია უფრო ეფექტურია, თუ მიზნად ისახავთ ადამიანებისა და მათი შეხედულებების გაგებას მოვლენებზე. შესაფერისი მეთოდოლოგიის შესარჩევად აუცილებელია მუდმივად მიმართოთ კვლევის კითხვას და გაითვალისწინოთ, რისი მიღწევა გსურთ.
სწორი მეთოდოლოგიის შერჩევისას გაითვალისწინეთ შემდეგი ფაქტორები:
- კვლევის მიზნები და კითხვები
- არსებული დრო და რესურსები
- თქვენი კომპეტენცია კონკრეტული მეთოდების გამოყენებაში
- სამიზნე აუდიტორიისა და შესასწავლი საკითხის თავისებურებები
მონაცემთა შეგროვების ძირითადი მეთოდები
კვლევის პროცესში მონაცემების შეგროვება ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ეტაპია. არსებობს სხვადასხვა გზა თქვენი კვლევისთვის მასალების მოსაძიებლად, რომლებიც შეიძლება დაიყოს შემდეგ ტიპებად:
ინტერვიუები
ინტერვიუები შეიძლება ჩატარდეს პირისპირ ან ჯგუფურად. ისინი შეიძლება იყოს არასტრუქტურირებული, სტრუქტურირებული ან ნახევრად სტრუქტურირებული, რაც დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად ფორმალურია კითხვები. ჯგუფურ ინტერვიუებში შეგიძლიათ სთხოვოთ მონაწილეებს გაგიზიარონ თავიანთი შეხედულებები ან მოსაზრებები კონკრეტულ თემებზე.
ინტერვიუები განსაკუთრებით ღირებულია, როდესაც გსურთ ღრმა წვდომა მიიღოთ ინდივიდუალურ გამოცდილებაზე, შეხედულებებზე ან ისტორიებზე. ისინი საშუალებას გაძლევთ გამოიკვლიოთ თემები უფრო სიღრმისეულად, ვიდრე სხვა მეთოდები.
ფოკუს ჯგუფები
ეს მეთოდი ჯგუფური ინტერვიუს მსგავსია, მაგრამ მაინც აქვს გარკვეული განსხვავებები. ფოკუს ჯგუფები მოიცავენ ინდივიდთა ჯგუფს, რომლებიც განიხილავენ კონკრეტულ თემას, ხოლო მკვლევარი იღებს შენიშვნებს და აკეთებს მიღებული მონაცემების შეჯამებას.
ფოკუს ჯგუფები გვეხმარება დავინახოთ, როგორ აყალიბებენ ადამიანები აზრებს ჯგუფურ კონტექსტში და როგორ შეიძლება შეიცვალოს მათი შეხედულებები დისკუსიის პროცესში. ისინი ასევე საშუალებას იძლევა მოკლე დროში უფრო მრავალფეროვანი მოსაზრებები შეგროვდეს.
დაკვირვებები
ეს მიდგომა შეიძლება გამოყენებულ იქნას ადამიანის ქცევის შესასწავლად და ტარდება სტრუქტურირებული ან სპონტანური გზით. სტრუქტურირებული დაკვირვებები ტარდება წინასწარ განსაზღვრულ დროსა და ადგილას, ხოლო სპონტანური დაკვირვებები ხდება მონაწილეთა ბუნებრივ გარემოში, რათა გაანალიზდეს მათი ქცევა ყოველდღიურ ცხოვრებაში.
დაკვირვება განსაკუთრებით სასარგებლოა, როდესაც გსურთ შეისწავლოთ ადამიანთა ფაქტობრივი ქცევა და არა მხოლოდ მათი ნათქვამი. ის ასევე გამოსადეგია იმ ჯგუფების შესასწავლად, რომლებსაც შეიძლება გაუჭირდეთ ვერბალური კომუნიკაცია.
გამოკითხვები
ამ მეთოდის გამოყენებით კითხვები ისმება მონაწილეებისგან პასუხების მისაღებად, პირადად ან ვირტუალურად. კითხვები შეიძლება იყოს თავისუფალი პასუხის (ესეს ტიპის კითხვები) და დახურული (მრავლობითი არჩევანის) სახის. ასევე შესაძლებელია გამოკითხვაში ორივე ტიპის კითხვების კომბინაციის გამოყენება.
გამოკითხვები გვეხმარება დიდი რაოდენობით მონაცემების შეგროვებაში მოკლე დროში. ისინი განსაკუთრებით გამოსადეგია, როდესაც გსურთ შეაგროვოთ სტანდარტიზებული ინფორმაცია დიდი რაოდენობით მონაწილეებისგან.
დოკუმენტები და ჩანაწერები
ეს მეთოდი გულისხმობს არა ადამიანებისთვის კითხვების დასმას, არამედ არსებული მონაცემების გამოყენებას კვლევისთვის. ეს მიდგომა შეიძლება იყოს ეკონომიური და ეფექტური, იყენებს რა უკვე დასრულებულ კვლევას. თუმცა, ვინაიდან მკვლევარს აქვს შეზღუდული კონტროლი შედეგებზე, დოკუმენტებმა და ჩანაწერებმა შეიძლება ვერ უზრუნველყოს მონაცემთა სრული წყარო.
დოკუმენტები და ჩანაწერები შეიძლება იყოს ისტორიული ანალიზისთვის ძალიან ღირებული, ასევე როდესაც პირდაპირი შეგროვების მეთოდები არ არის ხელმისაწვდომი ან პრაქტიკული.
კეისის შესწავლა (ქეის სთადი)
ეს მეთოდი მოიცავს პიროვნების, სიტუაციის, კულტურული ჯგუფის ან ინსტიტუტის ახლო და საფუძვლიან დაკვირვებას, ამ სოციალური ერთეულის ცხოვრების შესასწავლად. კეისის შესწავლის მიდგომა ითვალისწინებს მთლიან სიტუაციას, მათ შორის ფაქტორებს, პროცესებს და მოვლენების შედეგებს, ასევე ინდივიდუალურ ქცევას მის სრულ გარემოში. ის ასევე მოიცავს შემთხვევების ანალიზსა და შედარებას ჰიპოთეზების ჩამოსაყალიბებლად.
ქეისის შესწავლა გვაძლევს ღრმა წვდომას კონკრეტულ შემთხვევებზე და შეიძლება გამოიყენოს მონაცემთა შეგროვების მრავალი მეთოდი ერთდროულად. ის განსაკუთრებით სასარგებლოა რთული მოვლენების შესასწავლად მათ ბუნებრივ კონტექსტში.
მონაცემთა ანალიზის მეთოდები
მონაცემთა ანალიზის მეთოდები ძირითადად კატეგორიზდება იმის მიხედვით, კვლევა თვისებრივია თუ რაოდენობრივი. განვიხილოთ ისინი დეტალურად.
თვისებრივი მიდგომა
თვისებრივი მონაცემების ანალიზი იწყება მონაცემთა კოდირებით და მას მოსდევს ერთი ან რამდენიმე ანალიზის ტექნიკა. ამ მიდგომის გამოყენებით მკვლევრები იკვლევენ გამოსახულებების, დაკვირვებებისა და ენის საფუძველზე. ისინი ძირითადად იყენებენ შემდეგ მონაცემთა ანალიზის მეთოდებს:
შინაარსის ანალიზი
ეს მიდგომა მოიცავს ენის (წინადადებების, ფრაზებისა ან სიტყვების) მნიშვნელობის კატეგორიზაციასა და ინტერპრეტაციას. მკვლევრები იყენებენ მას სხვადასხვა მონაცემთა წყაროებზე, როგორიცაა გაზეთები, წიგნები, ვიდეო ჩანაწერები, სოციალური მედიის პოსტები და ა.შ.
შინაარსის ანალიზი საშუალებას გვაძლევს გამოვავლინოთ თემები, ტენდენციები და ნიმუშები ტექსტურ მასალებში. ის შეიძლება იყოს როგორც რაოდენობრივი (თვლის სიხშირეს), ისე თვისებრივი (ფოკუსირდება მნიშვნელობებზე).
დისკურსის ანალიზი
ეს მეთოდი იკვლევს, თუ როგორ აყალიბებს სოციალური კონტექსტი კომუნიკაციასა და მნიშვნელობას. ის გამოიყენება კულტურული და სოციალური ფაქტორების შესასწავლად, რომლებიც ზემოქმედებენ საუბრისა და წერილობითი კომუნიკაციის წარმოებასა და მიღებაზე (პოლიტიკური გამოსვლები, ყოველდღიური საუბრები, მედია ტექსტები და ა.შ.).
დისკურსის ანალიზი გვეხმარება გავიგოთ, როგორ არის ენა გამოყენებული ძალაუფლების, იდეოლოგიისა და სოციალური ნორმების დასამკვიდრებლად და გამოსაწვევად.
თემატური ანალიზი
ეს მეთოდი მოიცავს მონაცემების კოდირებასა და შესწავლას ზოგადი თემებისა და ნიმუშების აღმოსაჩენად, ფოკუს ჯგუფური დისკუსიების, ინტერვიუების ტრანსკრიპტებისა და ღია კითხვებიანი გამოკითხვების პასუხების ანალიზის გზით. კვლევის შედეგები, რომელიც ამ მეთოდზეა დაფუძნებული, აჩვენებს, თუ როგორ უწყობს ხელს გამოვლენილი თემები კვლევის კითხვის უფრო ფართო გაგებას.
თემატური ანალიზი მოქნილი მეთოდია, რომელიც შეიძლება მორგებულ იქნას სხვადასხვა თეორიულ ჩარჩოებს. ის განსაკუთრებით სასარგებლოა დიდი რაოდენობით თვისებრივი მონაცემების სტრუქტურირებისთვის.
ნარატიული ანალიზი
ის მოიცავს ამბავზე დაფუძნებული ან ნარატიული ინფორმაციის ინტერპრეტაციას და ადამიანთა გამოცდილების როლისა და მნიშვნელობის იდენტიფიცირებას. ნარატიული ანალიზი შეიძლება გამოყენებულ იქნას ცხოვრების ისტორიების, ბიოგრაფიული ანგარიშებისა და პირადი ამბების გასაანალიზებლად.
ნარატიული ანალიზი განსაკუთრებით ღირებულია, როდესაც გვსურს გავიგოთ, როგორ აძლევენ ადამიანები აზრს თავიანთ გამოცდილებას მოთხრობების საშუალებით. ეს მეთოდი ხაზს უსვამს პირად ისტორიებსა და თხრობის მნიშვნელობას, როგორც ადამიანური გამოცდილების გაგების საშუალებას.
დასაბუთებული თეორია
ეს მიდგომა გამოიყენება კონცეფციებისა და თეორიების განვითარებისთვის კვლევის პროცესში შეგროვებული მონაცემების საფუძველზე. მისი მიზანია თეორიების შექმნა მონაცემებიდან და არა არსებული ჰიპოთეზებითა და თეორიებით დაწყება. როდესაც მონაცემები გროვდება, ხდება მათი ანალიზი თემებისა და ნიმუშების აღმოსაჩენად, რაც შემდეგ კონცეფციების განვითარების საფუძველს წარმოადგენს.
დასაბუთებული თეორია განსაკუთრებით სასარგებლოა ისეთ სფეროებში, სადაც არსებული თეორიები არასაკმარისია ან არ არსებობს. ის საშუალებას აძლევს ახალ თეორიებს გამომდინარეობდეს პირდაპირ მონაცემებიდან.
ინტერპრეტაციული ფენომენოლოგიური ანალიზი (IPA)
ეს არის გზა იმის გამოსაკვლევად, თუ როგორ განმარტავენ ინდივიდები ურთიერთობებს, მოვლენებსა და მათი ცხოვრების სხვა სფეროებს. ამ მეთოდის ცენტრალური კონცეფციაა სუბიექტური გამოცდილება, რომელიც ანალიზდება მონაწილეებთან ინტერვიუების საშუალებით, რათა გამოვლინდეს მათი ნიმუშები და სამყაროს აღქმა.
IPA განსაკუთრებით პოპულარულია ფსიქოლოგიაში და ჯანდაცვის კვლევებში, სადაც პირადი გამოცდილების გაგება არსებითია.
რაოდენობრივი მიდგომა
რაოდენობრივი მიდგომა ძირითადად ხასიათდება შემდეგი მონაცემთა ანალიზის მეთოდების გამოყენებით:
აღწერილობითი სტატისტიკა
ეს მოიცავს მონაცემთა ნაკრების ძირითადი მახასიათებლების შეჯამებას გრაფიკული ან რიცხობრივი მეთოდების საშუალებით. აღწერილობითი სტატისტიკა გვეხმარება მონაცემთა ცენტრალური ტენდენციების (მედიანა, საშუალო, მოდა) და გაფანტულობის (სტანდარტული გადახრა, დიაპაზონი) გაგებაში.
ეს მეთოდი გვაძლევს მონაცემთა ნაკრების მარტივ შეჯამებას და წარმოდგენას, რაც მნიშვნელოვანია შემდგომი ანალიზისთვის.
ინფერენციული სტატისტიკა
ეს გვაძლევს საშუალებას გავაკეთოთ დასკვნები პოპულაციის შესახებ სტატისტიკური ტესტებისა და პროცედურების გამოყენებით. ინფერენციული სტატისტიკა მოიცავს მეთოდებს, როგორიცაა რეგრესია, კორელაცია და სტრუქტურული განტოლების მოდელირება.
ეს მეთოდი საშუალებას გვაძლევს გავაკეთოთ პროგნოზები და დავადგინოთ მიზეზ-შედეგობრივი კავშირები მონაცემებში, რაც არსებითია ჰიპოთეზების ტესტირებისთვის.
მონაცემთა ანალიზის მეთოდის არჩევა განისაზღვრება კვლევის მიზნებით, პრაქტიკულობითა და რესურსების შეზღუდვებით.
როგორ დავწეროთ კვლევის მეთოდოლოგიის ნაწილი
მეთოდოლოგიის ნაწილის მიზანი არ არის ყველა მეთოდის აღწერა, არამედ განმარტება იმისა, თუ რატომ გამოიყენეთ ისინი. აი, რამდენიმე ნაბიჯი, რომელიც დაგეხმარებათ კარგი მეთოდოლოგიის ნაწილის დაწერაში.
დაიწყეთ თქვენი მეთოდოლოგიური მიდგომის მითითებით
პირველ რიგში, მიუთითეთ თქვენი მეთოდოლოგიური მიდგომა – არის ის რაოდენობრივი, თვისებრივი თუ შერეული. ეს დაეხმარება მკითხველს თავიდანვე გაიგოს, რა ტიპის კვლევასთან აქვს საქმე.
ახსენით თქვენი მეთოდოლოგიის ობიექტურობა და რელევანტურობა
განმარტეთ, როგორ არის თქვენი შერჩეული მეთოდოლოგია ობიექტური და რელევანტური თქვენი კვლევის პრობლემისთვის. აჩვენეთ, რომ თქვენი მეთოდოლოგიური არჩევანი კარგად ესადაგება იმას, რისი შესწავლაც გსურთ.
აღწერეთ მონაცემთა შეგროვების ინსტრუმენტები
დეტალურად აღწერეთ იმ ინსტრუმენტებისა და ხელსაწყოების შესახებ, რომლებსაც იყენებთ მონაცემთა შესაგროვებლად (გამოკითხვები, ინტერვიუების კითხვარები, არქივული კვლევა ან დაკვირვება), და საჭიროების შემთხვევაში წარმოადგინეთ ფონური ინფორმაცია.
განიხილეთ მონაცემთა ანალიზის გეგმა
ახსენით, როგორ გეგმავთ მონაცემების ანალიზს შერჩეული მეთოდების გამოყენებით (სტატისტიკური ანალიზი ან თეორიული პერსპექტივების შესწავლა). მკაფიოდ განმარტეთ, რა ტიპის ანალიზს ჩაატარებთ და რატომ არის ეს შესაფერისი თქვენი კვლევისთვის.
წარმოადგინეთ ინფორმაცია უცნობი მეთოდების შესახებ
თუ იყენებთ მეთოდებს, რომლებიც შესაძლოა უცნობი იყოს თქვენი მკითხველებისთვის, წარმოადგინეთ საჭირო ფონური ინფორმაცია. დარწმუნდით, რომ თქვენი მეთოდოლოგია გასაგებია ყველასთვის, ვინც თქვენს ნაშრომს წაიკითხავს.
აღწერეთ შერჩევის პროცესი
აღწერეთ თქვენი შერჩევის პროცესი და ახსენით, რატომ აირჩიეთ ეს მეთოდი. თუ გადაწყვიტეთ ინტერვიუების ჩატარება, ახსენით, როგორ ჩაატარებთ მათ და როგორ შეარჩევთ მონაწილეებს. მკითხველს უნდა ესმოდეს, როგორ აირჩიეთ თქვენი კვლევის სუბიექტები.
აღიარეთ და გაითვალისწინეთ პოტენციური შეზღუდვები
აღიარეთ და განიხილეთ ნებისმიერი პოტენციური შეზღუდვა თქვენს კვლევაში, მათ შორის პრაქტიკული საკითხები, რომლებმაც შეიძლება გავლენა მოახდინონ მონაცემთა შეგროვებაზე, და ახსენით, რატომ იყენებთ თქვენს მეთოდოლოგიას მიუხედავად პოტენციური რისკებისა.
რისი თავიდან აცილება არის საჭირო მეთოდოლოგიის წერისას
მკაფიო და ყოვლისმომცველი მეთოდოლოგიის ნაწილის უზრუნველსაყოფად აუცილებელია თავი აარიდოთ არარელევანტურ ინფორმაციას.
აქცენტი უნდა გაკეთდეს გამოყენებული მეთოდების საფუძვლიან და მარტივ ახსნაზე, დეტალებით, რომლებიც პირდაპირ მნიშვნელოვანია მკითხველების გასაგებად.
ძირითადი პროცედურები უნდა აიხსნას მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ისინი უცნობი ან არატრადიციულია აუდიტორიისთვის.
ასევე მნიშვნელოვანია განისაზღვროს პრობლემები, რომლებიც წარმოიშვა მონაცემთა შეგროვების პროცესში და აღიწეროს, როგორ გადაიჭრა ისინი, და არა მათი იგნორირება.
ეთიკური მოსაზრებები
ეთიკური სტანდარტების დაცვა გადამწყვეტია ნდობის, ურთიერთპატივისცემის, ანგარიშვალდებულებისა და სამართლიანობის დასამყარებლად კვლევაში. მკვლევრებმა უნდა გაითვალისწინონ შემდეგი ეთიკური მოსაზრებები მონაცემთა შეგროვებისა და ანგარიშგების დროს:
- მონაწილეთა პირადი ცხოვრების უფლებების პატივისცემა;
- ნებაყოფლობითი მონაწილეობისა და კვლევიდან სრულად ან ნაწილობრივ გამოსვლის უფლების უზრუნველყოფა;
- ყველა ჩართული პირისგან თანხმობის მიღება;
- კონფიდენციალურობისა და ანონიმურობის დაცვა;
- მონაცემთა შეგროვების მეთოდებზე მონაწილეთა რეაქციების მიმართ მგრძნობელობა;
- მონაწილეებზე მონაცემთა ანალიზისა და ანგარიშგების პოტენციური გავლენის გათვალისწინება;
- პროფესიონალური და ობიექტური მკვლევრის ქცევის შენარჩუნება.
პრაქტიკული რჩევები კვლევის მეთოდოლოგიის დასაწერად
კვლევის მეთოდოლოგიის წარმატებით დაწერა მოითხოვს გარკვეულ ცოდნასა და უნარებს. აქ წარმოგიდგენთ რამდენიმე პრაქტიკულ რჩევას, რომლებიც დაგეხმარებათ ძლიერი მეთოდოლოგიის ჩამოყალიბებაში.
კონცენტრაცია მიზნებსა და კვლევის კითხვებზე
თქვენ უნდა ნათლად აჩვენოთ, რატომ შეესაბამება თქვენი მეთოდები თქვენს მიზნებს და დაარწმუნოთ მკითხველები, რომ აირჩიეთ საუკეთესო შესაძლო მეთოდი თქვენი კვლევის კითხვებისა და პრობლემის განსაცხადის პასუხად.
დაფიქრდით იმაზე, თუ როგორ ემსახურება თქვენი მეთოდოლოგიური არჩევანი თქვენი კვლევის ძირითად მიზნებს. მკითხველისთვის ნათელი უნდა იყოს კავშირი კვლევის კითხვებსა და გამოყენებულ მეთოდებს შორის.
რელევანტური წყაროების გამოყენება
შეგიძლიათ გააძლიეროთ თქვენი მეთოდოლოგია არსებული კვლევების ციტირებით თქვენი კვლევის სფეროში. ეს საშუალებას გაძლევთ:
- აჩვენოთ, რომ იცავთ დამკვიდრებულ პრაქტიკას თქვენი კვლევის ტიპისთვის;
- ახსნათ, რატომ აირჩიეთ კონკრეტული კვლევის მეთოდი თქვენს თემაზე არსებული აკადემიური ნაშრომების შეფასებით;
- შემოიტანოთ ახალი მეთოდოლოგიური მიდგომა ლიტერატურაში არსებული ხარვეზის გადასაჭრელად.
როდესაც ეყრდნობით სხვა მკვლევრების ნაშრომებს, თქვენ ამყარებთ თქვენი მეთოდოლოგიური არჩევანის ლეგიტიმურობას და აჩვენებთ, რომ თქვენი კვლევა ეფუძნება მყარ საფუძველს.
მკითხველის გათვალისწინება
განსაზღვრეთ, რამდენი დეტალი და რა ტიპის ინფორმაცია უნდა წარმოადგინოთ, და არ იყოთ ზედმეტად ზედმიწევნითი. თუ აირჩიეთ ტიპური მეთოდები, რომლებიც სტანდარტულია თქვენი საგნისთვის, არ უნდა წარმოადგინოთ ბევრი დასაბუთება ან ფონური ინფორმაცია.
გაითვალისწინეთ თქვენი სამიზნე აუდიტორიის ცოდნის დონე და მოარგეთ თქვენი მეთოდოლოგიის აღწერა მათ საჭიროებებს. უფრო ტექნიკური ან სპეციალიზებული აუდიტორიისთვის შეგიძლიათ გამოტოვოთ ძირითადი კონცეფციების ახსნა და ფოკუსირება მოახდინოთ თქვენს სპეციფიკურ მიდგომაზე.
ხშირად დასმული კითხვები
სად უნდა განთავსდეს მეთოდოლოგიის ნაწილი სამეცნიერო ნაშრომში?
კვლევითი ნაშრომის მეთოდოლოგიის ნაწილი ყოველთვის წარმოდგენილია სამეცნიერო ნაშრომში შესავლის შემდეგ და შედეგების, განხილვისა და დასკვნის წინ. ეს სტრუქტურა ასევე გამოიყენება სხვა ტიპის კვლევით ნაშრომებში, როგორიცაა თეზისი, დისერტაცია ან კვლევის წინადადება. თუმცა, აკადემიური ნაშრომის მასშტაბისა და მიზნის მიხედვით, შესაძლოა საჭირო იყოს ლიტერატურის მიმოხილვის ან თეორიული ჩარჩოს ჩართვა კვლევის მეთოდოლოგიის წარდგენამდე.
რა განსხვავებაა საიმედოობასა და ვალიდურობას შორის?
რაიმეს გაზომვისას ორი ყველაზე მნიშვნელოვანი კონცეფციაა საიმედოობა და ვალიდურობა. საიმედოობა დაკავშირებულია გაზომვის თანმიმდევრულობასთან, რაც ნიშნავს შედეგების რეპროდუცირების უნარს იდენტურ პირობებში. ხოლო ვალიდურობა ეხება გაზომვის სიზუსტეს, იმის განსაზღვრას, წარმოადგენენ თუ არა შედეგები რეალურად იმას, რისი გაზომვაც არის განზრახული. ექსპერიმენტულ კვლევებში ასევე მნიშვნელოვანია ექსპერიმენტის შიდა და გარე ვალიდურობის ანალიზი.
დასკვნა
კვლევის მეთოდოლოგია წარმოადგენს სამეცნიერო ან აკადემიური ნაშრომის საფუძველს. ის განსაზღვრავს, როგორ იქნება ჩატარებული კვლევა და რა მეთოდები იქნება გამოყენებული მონაცემთა შეგროვებისა და ანალიზისთვის. სწორად შერჩეული და აღწერილი მეთოდოლოგია აძლიერებს თქვენი კვლევის სანდოობასა და დამაჯერებლობას.
გახსოვდეთ, რომ არ არსებობს “ერთი ზომა ყველასთვის” მიდგომა კვლევის მეთოდოლოგიაში. თქვენი არჩევანი უნდა იყოს განპირობებული კვლევის კითხვებით, მიზნებით, არსებული რესურსებითა და პრაქტიკული მოსაზრებებით. მნიშვნელოვანია, გადახედოთ და გაითვალისწინოთ ეთიკური საკითხები, რათა უზრუნველყოთ თქვენი კვლევის მიერ ეთიკური სტანდარტების დაცვა.
თუ გიჭირთ კვლევის მეთოდოლოგიის შერჩევა ან დაწერა, ან უბრალოდ დროის უკმარისობას განიცდით, გახსოვდეთ, რომ ყოველთვის შეგიძლიათ მოგვმართოთ პროფესიონალური დახმარებისთვის.
მოგვწერე!
